VOLAVOLA LALAM-PANORENANA VAOVAO (Ny Andri-Fara)

Vinavina sy fanitsiana ny lalàm-panorenana ho avy :
Ampy izay ny kilalao fanao mahazatra hitondrana ny Firenena iombonana ity .

1.Fampandrosoana manao ahoana ary no ilaina amin’izao vanin’andro iainantsika izao ?

Mialoha an’izany rehetra izany dia indro ny vinavina ny Lalàm-panorenan’ny Repoblika fahadimy ? Izay hitondra an’i Madagasikara any amin’ny Fampandrosoana tena izy sy maharitra . Ny Lalàm-panorenana mantsy no fototra maha firenena ny Firenena .

Vinavina lalàm-panorenan’ny Repoblika fahadimy

Savaranonando

Ny Vahoaka malagasy masi-mandidy, Mametraka ny finoany an'Andriamanitra Andriananahary, Hentitra amin'ny fanapahan-keviny , hampandroso sy hampiroborobo ny fiaraha-monina mivelona ao anatin'ny firindrana sy ny fanajana ny hafa, ny harena mbamin'ny havitrihana ifotoran’ireo soatoavina ara-kolontsaina sy ara-panahy miainga avy amin’ny atao hoe : " Ny fanahy maha-olona ", Resy lahatra ny amin’ny tokony hiverenan’ny fiaraha-monina malagasy amin’izay nihandohany, ny maha-izy azy sy ny maha-malagasy, ary hidirana amin'ny rafi-baovaon'izao taona arivo fahatelo izao , hitehirizina ny soatoavina sy ny foto-kevitra nentim-paharazana mifototra amin'ny fanahy malagasy ahitana " ny fitiavana, ny fihavanana, ny fifanajàna, ny fitandroana ny aina ", ary manome hasina ny fiainam-piaraha-monina, tsy misy fanavakavahana ara-paritra ara-piaviana, ara-poko, ara-pinoana, ara-pirehan-kevitra politika, ary tsy anavahana ny lahy sy ny vavy.
Resy lahatra fa ny Fokonolona, nalamina ho Fokontany, no sehatra iainana, ivelarana, ifanakalozana sy ifampierana amin'ny fandraisan'anjara mavitriky ny olom-pirenena, Mahatsapa ny maha zava-dehibe tsy manam-paharoa ireo loharanon-karena avy amin’ny zava-boahary manan’aina sy ireo harena an-kibon'ny tany samihafa ananan’i Madagasikara ka ilaina arovana ho an'ny taranaka ho avy,
Mahatsapa fa ny tsy fanajàna ny Lalàm-panorenana na ny fanitsiana azy mba hanamafisana ny fahefan'ny mpitondra nefa tsy mitondra vokatsoa ho an'ny vahoaka no antony mahatonga ny krizy miverimberina, Noho ny toerana misy ara-politika an'i Madagasikara sy ny fandraisany anjara an-tsitrapo eo amin'ny fifarimbonan’ny firenen-tsamihafa, ka andraisany ho toy ny nataony, indrindra :



457

- Ny Sata iraisam-pirenena momba ny zon'olombelona ;
- Ny Fifanarahana mikasika ny zon'ny ankizy, ny zon’ny vehivavy, ny fiarovana ny tontolo iainana, ny zo ara-tsosialy, ara-toekarena, ara-politika, isam-batan’olona ary ara-kolontsaina ;
Mihevitra fa ny fivelaran'ny maha-izy azy sy ny fiavahan’ny Malagasy rehetra no fanoitra ilaina ho an'ny fampandrosoana maharitra sy mirindra, ka ny fepetra arahina indrindra dia :
- Ny fitandroana ny fandriampahalemana, ny firaisan-kina ary ny adidy amin'ny fitandroana ny firaisam-pirenena eo amin'ny asa fametrahana politika fampandrosoana mifandanja sy mirindra ;
- Ny fanajana sy ny fiarovana ny fahalalahana sy zo fototra ;
- Ny fananganana Fanjakana tan-dalàna izay hahatonga ny mpitondra sy ny entina samy ho voafehin'ny fitsipi-dalàna mitovy, eo ambany fanaraha-mason'ny Fitsarana mahaleotena ;
- Ny Tsy fiandanian’ny mpitandro filaminana amin’ny antokom-politika sy ny fisalorana ny lokom-politika amin’ny fotoam-piasana na fisehoana imasom-bahoka ;
- Ny Lokom-politika dia mijanona eo amin’ivon’ny antokony fa tsy fananam-bahoaka , noho izany dia izy ireo ihany no afaka mampiasa azy fa tsy am-pisalorana ny tranom-panjakana , tranom-bahoaka , tranom-bakoka , tsenam-pokonolona na inona lokony na inona endriny .
- Ny Sary famantaran’ny antokom-politika dia tsy azo atao na apetraka amin’ny fananam-bahoaka iombonana na ampiasaina ho hita maso na ihany koa mifamezivezy eny an-tsena sy eny amin’ny tranom-panjakana .
- Ny famongorana ny tsy fahamarinana, ny kolikoly, ny tsy fitoviana sy ny fanavakavahana amin’ny endriny rehetra ;
- Ny Famongorona tanteraka ny mpandoro tanety izay heverina ho fahavalon’ny Firenena iombonana .
- Ny fanimbazimbana ny zo fototra eo amin’ny soatoavina Malagasy
- Ny fitantanana araka ny tokony ho izy sy ara-drariny ny harena voajanahary ilaina amin’ny fampandrosoana ny olombelona ;
- Ny fitantanana tsara eo amin'ny fitondrana ny raharaham-panjakana, amin'ny fomba mangarahara eo amin'ny fitantanana sy ny fampandraisan'andraikitra ny mpitantana ny fahefam-panjakana ; amin'ny fomba mangarahara eo amin'ny fitantanana sy ny fampandraisan'andraikitra ny mpitantana ny fahefam-panjakana demokratika ;
- Ny velirano tamin’ny fampielezan-kevitra , dia tsy an’ny Filoha irery , fa an’ny vahoaka Malagasy ho Fampandrosoana , tsy hisy noho izany ny tetik’asan’ny Filoham-pirenena hialana amin’ny fanamparam-pahefana .


458
- Ny Fampiasana manontolo na ny am-pahany amin’ny Fanamian’ny mpitandro filaminana na iza na iza , afa tsy ny mpitandro filaminana irery ihany
- Ny fametrahana ny fitsinjaram-pahefana tena izy, amin'ny alàlan'ny fanomezana fizakan-tena malalaka ny vondrombahoaka itsinjaram-pahefana na eo amin’ny sehatra iandraiketany na eo amin’ny ara-bola ;
- Ny fitandroana ny fiarovana ny ain'ny olona.
- Ny fitandroana toy ny anakadriamaso ny fananana iombonana
Dia manambara :
Fizarana voalohany
ny amin'ny foto-kevitra fototra

Andininy 1. Firenena iray tsy mivaky ny Vahoaka Malagasy ka mivondrona ho Fanjakana masi-mandidy, tokana, Repoblikana ary tsy mampifangaro ny fitondram-panjakàna sy ny finoana.
" Repoblika Tokan’i Madagasikara " no anarana entin’io Fanjakana io.
Ny demokrasia ampovoany sy ny fehi-kevitra momba ny Fanjakana tan-dalàna no fototra iorenan'ny Repoblika.
Eo amin'ny faritry ny taniny no maha masi-mandidy azy.
Tsy misy mihitsy mahazo manohintohina ny maha iray tsy anombinana ny tanin'ny Repoblika.
Tsy azo amidy na atakalo ny tanim-pirenena.
Ny fomba sy fepetra fivarotana sy fampanofana tany ho an’ny vahiny dia voafaritry ny lalàna.
Andininy 2. Ny Fanjakana dia manamafy ny tsy fombàny ny atsy sy ny aroa eo anatrehan'ny finoana samy hafa ; kanefa afaka mandrara na na mandrava na mandrodana mihitsy raha toa ka manohitohina ny filaminan’ny vahoaka izany .
Ny tsy fampifangaroana ny fitondram-panjakana sy ny finoana eto amin’ny Repoblika dia miankina amin'ny foto-kevitra mikasika ny fisarahan'ny raharaham-panjakana sy ny fikambanam-pivavahana ary ny solontenany.
Ny Fanjakana sy ny fikambanam-pivavahana dia tena tsy mahazo mifampitsabatsabaka eo amin'ny sehatrasan'izy ireo tsirairay avy.
Tsy misy mihitsy Lehiben'Andrim-panjakana na mambra ao amin'ny Governemanta afaka miditra any amin'ny ambaratongam-pitarihana ny fikambanam-pivavahana iray na fikambanam-pinoana iray ; afa tsy ny anjara asa fanompoana ihany ka tsy voafaritry ny lalàna ; raha tsy izany dia azon’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana atao ny manongana azy na heverina ho toy ny mametra-pialàna avy hatrany amin'ny asany na ny raharahany izy.


459

Andininy 3. Ny Repoblika Tokan’i Madagasikara dia Firenena miankina amin'ny rafitry ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana izay ahitana ny Fokontany , Kaominina, Faritra , Departemanta ary ny Faritany mizaka tena ka ny fari-pahefana sy ny foto-kevitra momba ny fizakan-tena ara-pitondran-draharaha sy ara-pitantanam-bola dia iantohan'ny Lalàm-panorenana sy faritan’ny Lalàna.
Andininy 3 b . Mahakasika ny Faritany mizaka tena manokana , dia samy manao sy mampandany ny sata mifehy azy ireto Faritany ireto : Antananarivo . Fianarantsoa . Toliary . Mahajanga . Toamasina . Antsiranana .
Andininy 4. “ Tanindrazana - Fahafahana - Fampandrosoana " no filamatry ny Repoblika Tokan’i Madagasikara.
Ny fanevany dia saina telo soratra, fotsy, mena, maitso, vita amin'ny tsivalana telo mahitsizoro mitovy refy, ka ny voalohany fotsy ary mitsangana manaraka ny tahon-tsaina, ny roa hafa mandry ka ny mena ambony ary ny maitso ambany.Eo anelanelan’ny tsipika manasaraka ny mena sy maitso dia hisy kintana iray boribory tsy miloko .
Ny teny malagasy no tenim-pirenena.
" Ry Tanindrazanay malala ô " no hiram-pirenena.
Antananarivo no Renivohitry ny Repoblikan'i Madagasikara.
Toamasina kosa no ho renivohitry ny ara - toe-karena
Ny lalàna no mametra ny fitombokasem-panjakana sy ny mari-piandrianan'ny Firenena.
Ny teny malagasy no teny tokana ofisialy.
Andininy 5. Ny vahoaka izay ipoiran'ny fahefana rehetra no masi-mandidy ka mampiasa izany amin'ny alàlan'ny solontenany lany amin'ny alàlan'ny fifidianana andraisan’ny rehetra anjara mivantana na tsy mivantana, na koa amin’ny alalan’ny fitsapan-kevi-bahoaka. Tsy misy mihitsy ampahany amin'ny vahoaka, na olon-tokana mahazo manendry tena hampiasa izany fahefana feno izany.
Ny fandaminana sy ny fitantanana ny raharaha rehetra momba ny fifidianana dia ankinina amin'ny rafitra mahaleotena iray eto amin’ny Firenena , izay hiarahany misalahy amin’ny vondron’ny mpanohitra .
Ny lalàna no mandamina ny fombafomba fampandehanana io rafitra io.
Mpifidy avokoa, araka ny fepetra faritan'ny lalàna, ny olom-pirenena lahy sy vavy rehetra mizaka ny zon'ny isam-batan'olona sy ny zo politika. Didim-pitsarana raikitra no hany mahavery ny zo maha-mpifidy iray.
Andininy 6. Ny lalàna dia maneho ny safidim-bahoaka. Mitovy ny olona rehetra eo anatrehan'ny lalàna, na izy natao harovana, na izy natao handidy, na izy natao hamaizana.



460


Mitovy zo ny olona rehetra eo anatrehan'ny lalàna, samy manana fahalalahana fototra arovan'ny lalàna ary tsy misy fanavakavahana na amin'ny maha-lahy na amin'ny maha-vavy, na amin'ny fari-pahalalàna, na amin'ny fari-piainana, na amin'ny fiaviana, na amin'ny finoana, na amin'ny
tsy fitovian-kevitra.
Ny lalàna no manome tombony ny fitoviana amin’ny fidirana sy ny fandraisan’anjaran’ny vehivavy sy ny lehilahy amin’ny fisahanan’asam- panjakana sy amin’ny asa eo amin’ny sehatry ny fiainana ara-politika, ara-toe-karena sy ara-tsosialy.
Lohateny II
Ny amin'ny fahalalahana sy ny amin'ny zo aman'andraikitry ny olom-pirenena
laharana voalohany
Ny amin’ny Ankohonana sy ny Fianakaviana ary ny isam-batan’olona tsirairay avy

Andininy 7 . Arovan’ny Fanjakàna ny ankohonana izay singa voajanahary sy andrin’ny fiaraha-monina. Manana zo hanorina fianakaviana ary hamela ireo fananany manokana holovain'ny taranany ny olona tsirairay avy
Andininy 8 . Ny lalàna no mamaritra ny amin’ny olona iray afaka hanorina ny fisoram-banambadiana
Andininy 9 . Tsy azo ekena eto amin’ny tanin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara ny fiarahan’ny olon-droa mitovy fananahana na inona antony na inona heviny , indrindra indrindra eo amin’ny fisoratam-panambadiana na hanomezana tolon-dalàna ho laniana eny amin’ny Antenimiera roa tonta .
Andininy 10 . Tsy azo ekena eto amin’ny tanin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara ny fanalan-jaza na inona endrika isehoana na inona lalàna atao hanamorana izany .
Andininy 11 . Tsy azo ekena eto amin’ny tanin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara ny halatra taova ary sokajiana ho heloka bevava izany . Ny lalàna no mamaritra ny sazy henjana ho an’izay tratra
Andininy 12 . Tsy azo ekena eto amin’ny tanin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara ; ny seha-pamonoan-tena tsy ara-boajanahary noho ny aretina na loza nihatra tamin’ny olona iray na maromaro .
Andininy 13 . Tsy azo ekena eto amin’ny tanin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara : Ny Halatra taolambalo sy vaky fasana ary ny halatr’omby , sokajiana ho heloka bevava izany , Ny lalàna no mamaritra ny sazy henjana ho an’izay tratra


461


Andininy 14 . Tsy azo ekena eto amin’ny tanin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara ; Ny Fanaovana fitsaram-bahoaka na iza mampihatra izany na iza . Arakaraka ny nihatra tamin’ilay niharany kosa ny sazy omena izay nahavanona ny fitsaram-bahoaka , ka ny lalàna no mamaritra izany .
Laharana faharoa
ny amin'ny zo aman'andraikitry ny isam-batan'olona sy ny zo politika
Andininy 15 . Ny zon'ny isam-batan'olona sy ny fahalalahana fototra dia iantohan'ny Lalàm-panorenana ary ny lalàna no mandamina ny fampiasana azy.
Andininy 16 . Arovan'ny Lalàna ny zon’ny olona rehetra hiaina. Tsy azo atao ny manala ain’olona amin’ny fomba tsy rariny na ara-keviny . Tsy azo heverina ho fandikàna ity andininy ity ny famonoana raha toa ka tsy maintsy ilaina ny fampiasana hery mba hiantohana ny fiarovana ny olona rehetra amin'ny herisetra tsy ara-dalàna ; ho fampanjakana ny fiandrianam-pirenena sy ny filaminan’ny vahoaka . Tsy misy olona azo ampahoriana, saziana na ampijaliana amin’ny fomba tafahoatra sy tsy mendrika manetry ny maha-olombelona. Voarara indrindra ny manery olona iray hanaovana andrana ara-pitsaboana na ara-tsiansa raha tsy nahazoana ny fanekeny malalaka. Fanamafisana ny Andininy 11 .
Andininy 17 . Ny olona rehetra dia manan-jo amin'ny fahalalahana ary tsy azo samborina na tànana am-ponja tsy amin’antony. Tsy misy olona azo enjehina na samborina na tànana am-ponja raha tsy noho ny anton-javatra voafaritry ny lalàna ary araka ny fomba voadidiny. Izay niharan'ny fisamborana na fitànana am-ponja tsy ara-dalàna dia manan-jo hahazo onitra.
Andininy 18 . Ny fahalalahana maneho hevitra sy miteny, ny fahalalahana eo amin’ny fifandraisana, ny fahalalahana mahakasika ny asa fanaovan-gazety, ny fahalalahana hiditra amin’ny fikambanana na hanorina fikambanana, ny fahalalahana hivory malalaka, ny fahalalahana mivezivezy, ny fahalalahana amin’ny fieritreretana sy amin’ny finoana dia samy iantohana ho an’ny rehetra ary tsy azo ferana raha tsy hoe ho fanajana ny fahalalahana sy ny zon’ny hafa sy noho ny fahaterena hiaro ny filaminam-bahoaka, ny fahamendrehan’ny firenena ary ny filaminan’ny Fanjakàna.
Andininy 19 . Manan-jo hahalala vaovao ny tsirairay. Tsy misy faneriterena mialoha azo ampiharina amin’ny fampahalalam-baovao amin’ny endriny rehetra ankoatr’ireo izay mamoafady na mety hanohintohina ny filaminam-bahoaka sy izay tena natao fanahiniana . Zo ny fahalalahana amin'ny fampahalalam-baovao, na toy inona toy inona no hanohanana izany. Ny fampiasana io zo io dia adidy sy andraikitra saingy voafehin'ny fombafomba, fepetra, na sazy voalazan'ny lalàna, izay fepetra ilaina ao anatin'ny fiaraha-monina demokratika. Voarara amin’ny endriny rehetra ny sivana raha toa ka tsy manohitohina ny soatoavina maha Malagasy sy ny Fomban-drazana . Ny fisahanana ny asa aman-draharahan'ny mpanao gazety dia voalamina araka ny lalàna.

462
Andininy 21 . Ny olom-pirenena malagasy rehetra dia manana zo handao sy hiverina eto amin'ny tanin’ny Fireneny, araka ny fepetra voatondron'ny lalàna. raha tsy hoe angaha izy mihitsy no nanao sesi-tany ny tenany ; Zon'ny tsirairay ny mivezivezy sy manorim-ponenana an-kahalalahana manerana ny tanin'ny Repoblika, rehefa voahaja ny zon'ny hafa sy ny fepetra faritan'ny lalàna.
Andininy 22 . Ny olona tsirairay dia iantohana amin’ny tsy fahazoana manao an-keriny na herisetra amin’ny tenany, amin’ny fonenany sy amin’ny tsiambaratelon’ny fifandraisany. Tsy misy fisavan-trano na toerana azo atao raha tsy alàlana omen’ny lalàna ary araka ny baiko an-tsoratra nomen’ny fahefana mpitsara afaka manao izany, afa-tsy amin’ireo izay tratra ambodiomby ihany . Tsy misy olona azo sazina raha tsy araka ny lalàna navoaka hanan-kery alohan’ny nanaovana ilay fihetsika mahavoasazy. Tsy misy olona azo sazina indroa noho ny toe-javatra iray efa nanamelohana azy. Ny lalàna dia miantoka ny zo hitady ny rariny sy ny hitsiny ho an’ny olona rehetra ary tsy vato misakana izany velively ny tsy fahampian’ny fidiram-bola aminy.Iantohan’ny Fanjakana ny zom-piarovan-tena feno sy tsy azo hozongozonina eo anatrehan’ny antokom-pitsarana rehetra, amin’ny dingana rehetra eo amin’ny fizotry ny ady, manomboka hatrany amin’ny famotorana mialoha eo amin’ny ambaratongan’ny mpanao famotorana na ny fampanoavana. Voarara ny fanerena ara-tsaina rehetra na fampijaliana ara-batana mba hisamborana olona iray na hitànana azy am-ponja. Heverina ho tsy manan-tsiny ny voampanga sy voarohirohy rehetra mandra-pisian’ny didim- pitsarana raikitra manameloka azy. Toe-javatra manokana ny fitànana am-ponja vonjimaika ary tsy tokony hihoatra ny telovolana izany mba tsy hahavery ny zony . Ao anatin’izany dia hafahana madiodio izy rehefa tsy misy porofo hitanana azy .
Andininy 23 . Zon'ny olona rehetra no mivondrona an-kahalalahana ao anaty fikambanana, nefa tsy maintsy manaraka ny voalazan'ny lalàna.
Toy izany koa ny momba ny zo hanangana antoko politika.
Ny lalàna momba ny antoko politika no mametra ny fomba entina manangana sy mamatsy vola azy ireo.
Raràna ny fikambanana sy ny antoko politika izay manohintohina ny maha-iray tsy mivaky ny Firenena sy ny foto-kevitra repoblikana, sy izay manindrahindra fanjakazakana na fanavakavahana ara-pirazanana, ara-poko na ara-pinoana. Mandray anjara amin'ny fanehoana safidy ny antoko sy fikambanana politika. Ny Lalàm-panorenana no miantoka ny zo hijoro ho mpanohitra amin'ny fomba demokratika. Aorian'ny fifidianana solombavam-bahoaka, ny vondrona politika mpanohitra dia manendry ny lehiben'ny mpanohitra. Raha tsy misy ny fifanarahana dia ny lehiben'ny vondrona politika mpanohitra izay nahazo vato manan-kery be indrindra tamin’ny latsabato no heverina ho lehiben'ny mpanohitra.

463
Ny sata mifehy ny mpanohitra sy ny antoko mpanohitra, eken'ity Lalàm-panorenana ity sy manome azy indrindra ny sehatra ahafahana haneho hevitra, dia faritana amin'ny alàlan'ny lalàna.
Andininy 24 . Manan-jò hilatsaka hofidina amin'ny fifidianana rehetra voalazan'ny Lalàm-panorenana ny olom-pirenena tsirairay rehefa voahaja ny fepetra takian’ny lalàna.
Andininy 25 . Adidin'ny tsirairay ny manaja ny Lalàm-panorenana sy ireo Andrim-panjakana, ary ireo didy aman-dalàn'ny Repoblika eo am-pizakàna ny zo sy ny fahalalahana eken’ity Lalam-panorenana ity.
Lohateny Fahatelo
Ny amin’ny zo sy adidy momba ny toe-karena sy sosialy ary koltoraly
Andininy 26 . Arovana sy iantohan’ny Fanjakàna ny fampiasàna ny zo izay miantoka ny maha-izy azy ny tsirairay, ny fahamendrehany, ny fivelarany feno ara-batana sy ara-tsaina ary ara-pitondrantena.
Andininy 27 . Voninahitra sy adidy ny fanompoam-pirenena ivelan’ny Tafi-bahoaka , araka izay voadidin'ny lalàna.
Andininy 28 . Ny fanatontosana izany dia tsy manembantsembana ny toerana misy ny olom-pirenena eo amin'ny asany na ny fampiasana ny zo politika ananany.
Andininy 29 . Mankatò sy mandamina ny zon'ny tsirairay amin'ny fiarovana ny fahasalamana dieny hatrany am-bohoka ny Fanjakana amin'ny alàlan'ny fandaminana ny fitsaboana ara-panjakana maimaimpoana, ka ny maha maimaimpoana izany dia avy amin'ny fahafaha-manao ny firaisankinam-pirenena.
Andininy 30 . Raisin’ny Fanjakana ho adidy ny fandraisana ny fepetra ilaina amin’ny fampandrosoana ara-tsaina ny isam-batan’olona ka tsy misy fameperana afa-tsy ny fahaizan’ny tsirairay.
Andininy 31 . Manan-jo hianatra sy handray fanabeazana ny ankizy tsirairay avy ka tompon’andraikitra amin’izany ny ray aman-dreny ka hajaina ny fahalalahana hisafidy ananany. Ny Fanjakana dia mandray ho adidy ny fampivoarana ny fanofanana arak’asa.
Andininy 32 . Mandamina fanabeazam-bahoaka maimaimpoana sy takatry ny rehetra hidirana ny Fanjakana. Ny fampianarana ambaratonga voalohany dia tsy maintsy ataon’ny rehetra.
Andininy 33 . Eken’ny Fanjakana ny fisian’ny fampianarana tsy miankina aminy ary iantohany ny fahalalahana hanome izany fampianarana izany raha toa ka mifandanja amin’ny fepetra mikasika ny fampianarana momba ny fitandremam-pahasalamana sy ny fitondran-tena ary ny lentan’ny fianarana faritan’ny lalàna.



464

Ireny toeram-pampianarana tsy miankina ireny dia fehezin’ny lalàna momba ny hetra araka ny fepetra faritan’ny lalàna.
Andininy 34 . Eken’ny Fanjakana ny fisian’ny fanompoam-pirenena ivelan’ny tafika ho telo-taona , ho an’ireo mpianatra afaka Baka , kanefa tsy mbola tafiditra any amin’ny fampianarana ambony tantanan’ny fanjakana ho fandaminana ary omena tamby sahaza azy izy ireny , ka rehefa misy ny fifaninanana handraisana mpianatra dia ho laharam-pahamehana izy ireo . Ny lalàna ihany koa no mamaritra izany .
Andininy 35 . Manan-jo handray anjara amin’ny fiainana ara-kolontsain’ny fiaraha-monina, amin’ny fandrosoana ara-tsiansa ary hioty ireo vokatsoa aterak’izany ny isam-batan’olona.saingy tsy ekena kosa ny kolontsaina mampivarilavo sy manohitohina ny soatoavina Malagasy .
Ny Fanjakana, miaraka amin’ny Vondrombahoaka itsinjaram-pahefana, no miantoka ny fampivoarana sy ny fiarovana ny vakoka ara-kolontsain’ny Firenena sy ny famokarana ara-tsiansa, ara haisoratra sy ara-javakanto.
Ny Fanjakana, miaraka amin’ny Vondrombahoaka itsinjaram-pahefana no miantoka ny zom-pitomboana ara-tsaina.
Andininy 36 . Zo sy adidy ho an’ny olom-pirenena tsirairay ny asa sy ny fiofanana arak’asa.
Ny fidirana amin’ny asam-panjakana dia misokatra ho an’ny olom-pirenena rehetra tsy misy fepetra ankoatry ny fahafaha-manao sy ny fahaizana.
Na izany aza anefa, azo atao ny mametra isaky ny fari-piadidiana, ny isan’ny olona raisina ho ao amin'ny asam-panjakana ka ho faritan’ny lalàna ny fe-potoana faharetan’izany sy ny fomba fampiharana azy.
Andininy 37 . Tsy misy natao ho matiantoka amin’ny asa aman-draharahany noho ny maha-lahy na maha-vavy azy, ny taona, ny finoana, ny firehan-kevitra, ny fiaviana, noho ny maha-mpikambana ao anaty rafitra sendikaly na koa ny faharesen-dahatra ara-politika.
Andininy 38 . Ny olom-pirenena tsirairay dia manan-jo handray valin-kasasarana mifandanja amin’ny asa ataony izay ahafahany miantoka azy sy ny ankohonany, fiainana araka ny fahamendrehan’ny maha-olona.
Andininy 39 . Miezaka ny Fanjakana hiahy ny filàn’ny olom-pirenena rehetra izay mety ho tsy afaka miasa noho ny taonany, na noho ny kilemany ara-batana na ara-tsaina, ka izany dia amin’ny alalàn’ny firotsahan’ny andrim-panjakana na antokon-draharaha miendrika sosialy an-tsehatra.
Andininy 40 . Eken’ny Fanjakana ny zon’ny mpiasa tsirairay hiaro ny tombontsoany amin’ny alalàn’ny hetsika sendikaly ary indrindra amin’ny alalàn’ny fahalalahana hanangana sendikà. Malalaka ny fidirana aminà sendika.



465
Andininy 41 . Zon’ny mpiasa tsirairay, indrindra amin’ny alàlan'ny solon-tenany, ny mandray anjara amin’ny famaritana ireo fitsipika sy fepetra momba ny asa.
Andininy 42 . Ekena ny zo hanao fitokonana ; izany anefa dia tsy tokony hanohintohina ny fampandehanana ny asam-bahoaka na ny tombontsoa fototry ny Firenena. Tsy tokony hihoatra na hivoaka ny faritra misy azy no hanaovana izany . Ny fepetra hafa fampiasana io zo io dia feran’ny lalàna.
Andininy 43 . Iantohan’ny Fanjakana ny fananan’ny tsirairay zo hanana fananana manokana. Tsy misy fananan’olona azo ongotana aminy raha tsy noho ny tombontsoam-bahoaka kanefa izany dia tsy maintsy handoavana onitra ara-drariny mialoha.
Ny Fanjakana no miantoka ny fanamorana amin’ny fahazoana ny fizakan-tany amin’ny alàlan'ny famoronana lalàna sy rafitra hisian’ny mangarahara amin’ny fahazoam-baovao momba ny tany.
Andininy 44 . Amorain’ny Fanjakàna ny fahazoan’ny olom-pirenena trano fonenana amin’ny alàlan'ny fomba famatsiam-bola sahaza.
Andininy 45 . Tsy maintsy mandroso miandalàna sy tombanana arakaraky ny fahafahany mandoa hetra ny fandraisan’ny olom-pirenena tsirairay anjara amin’ny fandaniam-bolam-panjakana.
Andininy 46 . Ny Fanjakana no miantoka ny fahalalahan’ny fandraharahana ao anatin’ny faritry ny fanajana ny tombontsoa iombonana, ny filaminam-bahoaka, ny fitondran-tena mendrika ary ny tontolo iainana.
Andininy 47 . Ny Fanjakana no miantoka ny fiarovana ny renivola sy ny fampiasam-bola hamokarana.
Andininy 48 . Ny Fanjakana no miantoka ny tsy fiandaniana na fampiandaniana ara-politika amin’ny Fitondran-draharaham-panjakana, ny Foloalindahy, ny Fitsarana, ny Mpitandro ny filaminana , ny Fampianarana ary ny Fanabeazana.
Izy no mandamina ny Fitondran-draharaham-panjakana mba hisorohana amin’ireo asa rehetra fandanindaniam-poana sy ny fanodinkodinana ny volam-panjakana ho an’ny tombontsoa manokana na politika.Tsy tokony hampifangaroana na inona antony na inona fahefany ny asa fiveloman’ny mpitondra fony izy tsy mbola voafidy hitantana ny Firenena fa hitarika amin’ny famehezana ny toe-karena iombonana izany na fanaparam-pahefana ihany koa .
Fizarana Fahaefatra
Ny amin’ny fandaminana ny fanjakana
Andininy 49 . Ireto avy ny Andrim-panjakana :
- Ny Filohan’ny Repoblika sy ny Governemanta ;
- Ny Antenimieram-pirenena sy ny Antenimieran-doholona ;
- Ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana
- Ny Fitsarana Tampony, ny Fitsarana Ambony sy ireo fitsarana miankina aminy ary koa ny Fitsarana Avo no manatanteraka ny asam-pitsarana.


466
Andininy 50 . Ny lalàna no mamaritra ny habetsahana, ny fepetra ary ny fombafomba fanomezana ny tambin-karama omena ireo olo-manan-kaja nantsoina hisahana andraikitra maha olom-boafidy, na hamita asa, na hanatontosa iraka eo anivon’ireo Andrim-panjakana voalazan’ity Lalàm-panorenana ity.
Alohan’ny hanatontosana ny asa na iraka sy hisahanana ny andraikiny dia mametraka fanambaram-pananana manoloana ny Fitsaràna Avo Momba ny Lalàm-panorenana ireo sokajin’olona voalazan’ny andàlana etsy ambony.
Tsy misy olona amin’ireo voalazan’ny andininy faha- 49 ; mahazo mandray ivelan’ny zony tamby na karama avy amin’olona na rafitra mizaka zo aman’andraikitry ny isam-batan’olona, vahiny na teratany, raha toa izany manakantsakana ny fanatontosany ara-dalàna ny andraikitra nomena azy fa raha tsy izany dia aongana.
Ny lalàna no mamaritra ny fomba fampiharana ireo fepetra ireo indrindra ny amin’ny famerana ny zo, ny tamby sy ny karama ary ny paika arahina amin’ny fanonganana.
Andininy 51 . Ny asa sahanina eny anivon’ny Andrim-panjakana dia tsy tokony ho zary loharanon-karena tsy ara-drariny na fitaovana ampiasaina ho amin’ny tombontsoan'ny tena manokana.
Andininy 52 . Ny Filankevitra Ambony ho amin’ny Fiarovana ny Demokrasia sy ny Fanjakana tan-dalàna no miandraikitra ny fanaraha-maso ny fanajana ny toetra fototry ny fahefana, ny demokrasia sy ny fanajàna ny Fanjakana tan-dalàna, ny fanaraha-maso ny fampiroboroboana sy ny fiarovana ny zon’olombelona.
Ny lalàna no mamaritra ny fombafomba mikasika ny ho anisany sy ny fandaminana ary ny fampandehanana ny Filankevitra Ambony.

Laharana voalohany
Ny amin’ny mpanatanteraka

Andininy 53 . Ny asan’ny mpanatanteraka dia sahanin’ny Filoha lefitra sy ny Governemanta.

Toko voalohany
Ny amin’ny Filohan’ny Repoblika
Andininy 54 . Ny Filohan’ny Repoblika no Filoham-panjakana.
Fidina hiasa mandritra ny dimy taona azo havaozina indray mandeha monja, amin’ny alàlan'ny fifidianana andraisan’ny rehetra anjara mivantana izy.
Izy no miantoka, amin’ny fanelanelanany, ny fampandehanana ara-dalàna sy mitohy ny fahefam-panjakana, ny fahaleovantenam-pirenena sy ny maha iray tsy anombinana ny tanindrazana. Izy no mitandro ny fiarovana sy ny fanajana ny fiandrianam-pirenena na eto an-toerana na any ivelany. Izy no miantoka ny Firaisam-pirenena tsy ho vaky .

467
Ny Filohan’ny Repoblika no miantoka ireo asa ireo ao anatin’ny fahefana izay napetrak’ity Lalàm-panorenana ity aminy.
Andininy 55 . Izay olona rehetra milatsaka hofidina ho Filohan’ny Repoblika dia tsy maintsy mizaka ny zom-pirenena tokana ihany dia ny Zom-pirenena Malagasy, misitraka ny zon’ny isam-batan’olona sy ara-politika .Feno efa-polo taona farafahakeliny amin’ny vaninandro hifaranan’ny fametrahana ny filatsahan-kofidina, monina eto amin’ny tanin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara heritaona farafahakeliny mialohan’ny vaninandro farany ferana amin’ny fametrahana ny filatsahan-kofidina.
Ny Filohan'ny Repoblika amperin'asa izay milatsaka hofidina amin’ny fifidianana ho Filohan’ny Repoblika dia mametra-pialàna amin'ny toerany Fitompolo andro alohan'ny hanatanterahana ny fifidianana Filohan'ny Repoblika. Amin’io anton-javatra io, dia ny Filoha Lefitry Repoblika no misahana ny anjara raharahan’ny Filohan’ny Repoblika andavanandro raha toa ka tsy milatsaka ho fidiana izy , ary ny Filohan’ny Antenimiran-doholona kosa no mandray izany vonjy maika mandra-panolorana ny fahefana feno an’ny Filoha vaovao , raha milatsaka ny Filoha lefitry ny Filoham-pirenena .
Raha toa ny Filohan’ny Antenimieran-doholona ka milatsaka hofidina ihany koa, dia ny anjaran’ny Fitsarana avo momba ny lalàm-panorenana no manendry izay hisahana ny asan’ny Filoham-panjakana vonjy maika .
Voarara ho an’ireo olo-manan-kaja rehetra misahana andraikitra maha-olom-boafidy na manatanteraka asa eo anivon’ny Andrim-panjakana ary milatsaka hofidina amin’ny fifidianana ho Filohan'ny Repoblika, ny mampiasa mba hanaovana fampielezan-kevitra ny fitaovana na tombontsoa izay ananany noho ny asa ataony. Ny fandikana izany izay voazahan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana fototra dia zary antony tsy hampanan-kery ny filatsahana hofidina.
Andininy 56 . Ny fifidianana ny Filohan'ny Repoblika dia tanterahina Efapolo andro farafahakeliny ary Fitompolo andro farafahabetsany alohan’ny fiafaran’ny fe-potoana fiasan’ny Filoha am-perinasa.
Ireo fe-potoana ireo dia mihatra aorian’ny fahitana fototra ny fahabangan-toerana ambaran’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana amin’ireo toe-javatra voalazan’ny andininy faha - 61 sy faha - 143 amin’ity Lalàm-panorenana ity.
Voafidy ho Filohan’ny Repoblika avy hatrany izay mahazo ny antsamanilan’ny vato manan-kery amin'ny fihodinana voalohany sy ny Lefiny , fa raha tsy tratra izany, dia asiana fihodinana faharoa ka izay mahazo ny ampahany be indrindra amin’ny vato manan-kery no lany ho Filohan’ny Repoblika amin’ireo mpilatsa-kofidina roa nahazo vato be indrindra tamin’ny fihodinana voalohany ka ny iray no haka ny toeran’ny Lefitry ny Filohan’ny Repoblika , ny iray kosa izay nahazo am-paham-bato be indrindra no ho voafidy ho Filoham-pirenena avy hatrany.


468
Tsy hisy kosa ny fihodinana faharoa raha misy izany satria ilay mpifaninana nahazo vato manaraka azy no handray ny toeran’ny Lefitry ny Filohan’ny Repoblika avy hatrany .
Raha misy ny fahafatesan’ny mpilatsaka hofidina alohan’ny fihodinana iray amin’ny fandatsaham-bato, na koa misy toe-javatra hafa tsy azo anoharana voamarin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ara-dalàna, dia ahemotra amin’ny vanin’andro vaovao ny fifidianana araka ny fepetra sy araky ny fombafomba
izay ho faritana amin’ny alàlan'ny lalàna fehizoro.
Ny Filoha am-perinasa tsy nilatsaka hofidina amin’ny fifidianana dia mbola manohy ny asany mandra-pahatongan’ny fotoana hanolorana fahefana ny mpandimby azy araka ny fepetra voalazan’ny andininy faha- 57
Andininy 57 . Ny fanoloram-pahefana ofisialy dia atao eo amin’ny Filoha teo aloha sy ny Filoha voafidy vaovao.
Alohan’ny handraisany ny asany, ny Filohan’ny Repoblika, amin’ny fotoam-pitsarana manetriketrika ataon’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana, eo anoloan’ny Firenena sy eo anatrehan’ny Governemanta, ny Antenimieram-pirenena, ny Antenimieran-doholona ary ny Fitsarana Tampony, dia manao izao fianianana izao :
“ Eto anatrehan’Andriamanitra Andriananahary sy ny Firenena ary ny Vahoaka, mianiana aho fa hanatanteraka antsakany sy andavany ary amim-pahamarinana ny andraikitra lehibe maha-Filohan’ny Firenena Malagasy ahy. Mianiana aho fa hampiasa ny fahefana natolotra ahy ary hanokana ny heriko rehetra hiarovana sy hanamafisana ny firaisam-pirenena sy ny zon’olombelona. Mianiana aho fa hanaja sy hitandrina toy ny anakandriamaso ny Lalàm-panorenana sy ny lalàm-panjakana, hikatsaka hatrany ny soa ho an’ny Vahoaka Malagasy tsy ankanavaka ”.
Manomboka ny andro nanaovana ny fianianana ny fe-potoana iasan’ny Filohan’ny Repoblika.
Andininy 58 . Ny asan’ny Filohan’ny Repoblika dia tsy azo ampirafesina aminà asam-panjakana nahavoafidim-bahoaka, asa aman-draharaha hafa, asa ao anatin’ny antoko politika, vondrona politika, na fikambanana, ary fisahanana andraikitra eo anivon’ny fikambanam-pivavahana ankoatra ny asa fanompoana izay efa niandraketany ihany .
Izay rehetra fandikana ireo fepetra voalazan’ity andininy ity, voamarin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàmpanorenana, dia zary ho antony amin’ny tsy fahafahana miasa tanteraka ho an’ny Filohan’ny Repoblika.


469


Andininy 59 . Ny tsy fahafahana miasa miserana manjo ny Filohan’ny Repoblika noho ny tsy fahafahana ara-batana na ara-tsaina hisahana ny asany izay voamarina ara-dalàna dia ambaran’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana, rehefa nampakarin’ny Antenimieram-pirenena ny raharaha, araka ny fanapahan-kevitra nolanian’ny roa ampahatelon’ny mpikambana ao aminy.
Raha sendra misy tsy fahafahana miasa miserana dia ny Filoha Lefitry ny Repoblika no misahana vonjimaika ny asan’ny Filoham-panjakana.
Andininy 60 . Ny fanalàna ny tsy fahafahana miasa miserana dia tapahan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana, rehefa nanao fampakaran-draharaha ny Antenimiera roa tonta .
Ny tsy fahafahana miasa miserana dia tsy tokony hihoatry ny telo volana, ka aorian’izay dia azon’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana atao ny manambara ny amin’ny fanovàna ny tsy fahafahana miasa miserana ho tsy fahafahana miasa tanteraka aorian’ny fampakaran-draharaha momba izany ataon’ny Antenimiera roa tonta izay manapaka amin’ny latsabato misaraka ary nolanian’ny roa ampahatelon’ny mpikambana ao aminy avy.
Andininy 61 . Aorian’ny fametraham-pialàna, fandaozana ny fahefana na amin’ny endriny inona na amin’ny endriny inona, fahafatesana, ny tsy fahafahana miasa tanteraka na ny fanonganana nambara, ny fahabangan’ny toeran’ny Filohan’ny Repoblika dia hozahan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàmpanorenana fototra.
Raha vao hita fototra ny fahabangan’ny toeran’ny Filohan’ny Repoblika, dia ny Filoha Lefitry ny Repoblika no misahana ny asan’ny Filoham-panjakana.
Raha misy tsy fahafahana miasa manjo ny Filoha Lefitry ny Repoblika hita fototry ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana, dia anjaran’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana no manendry izay hisahana ny asan’ny Filoham-panjakana.
Andininy 62 . Aorian’ny fizahana fototra ataon’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ny fahabangan’ny toeran’ny Filohan’ny Repoblika, dia hisy ny fifidianana Filohan’ny Repoblika vaovao atao ao anatin’ny 40 andro farafahakeliny ary 70 andro farafahabetsany, araka ny fepetra voalazan’ny andininy faha - 55 sy faha - 56 amin’ny Lalàm-panorenana.
Andininy 63 . Mandritry ny fe-potoana izay miantomboka amin’ny fahitana fototra ny fahabangan-toerana ka hatramin’ny fotoana hanolorana ny fahefana amin'ny Filohan’ny Repoblika vaovao na amin’ny fanesorana ny tsy fahafahana miasa miserana dia tsy azo ampiharina ny andininy faha - 60, faha - 100, faha-103, faha -162 ary faha - 163 amin’ny Lalàm-panorenana.


470


Andininy 64 . Lany avy hatrany handray ny toeran’ny Lehiben’ny Governemanta izay mpiray lisitra aminy ka lany tamin’ny fihodinana voalohany . Izy no ho Lefitry ny Filoham-pirenena , fa raha toa ka misy ny fihodinana faharoa ; dia izay laharana faharoa nifaninana taminy no ho lefiny avy hatrany : Andiny faha 56
Ny Filohan’ny Repoblika no mampitsahatra ny lefiny amin’ny asany, aorian’ny fanolorany ny fametraham-pialàn’ny Governemanta, na vokatry ny fahadisoana goavana, na noho ny tsy fahombiazana azo tsapain-tànana ; na ny tsy fahatsanganan’ny Governemanta ao anatiny Dimy andro .
Ny Filohan’ny Repoblika no manendry ny olona fahatelo teo amin’ny fihodinana voalohany tamin’ny fifidianana Filoham- pirenena ho lefiny . Ny Lefiny kosa no mandrafitra ny Governemanta araka izay nifanaran’izy sy ny Filoham-pirenena . Raha tsy izany dia ny Fitsarana Avo momban’ny Lalàm- panorenana no ankana hevitra sy mpanapaka-kevitra farany mahakasika izay ho lefitry ny Filoham-pirenena .
Andininy 65 . Ny Filohan’ny Repoblika no :
1. mitarika ny Filankevitry ny Minisitra ;
2. manao sonia ny hitsivolana noraisina teo amin’ny Filankevitry ny Minisitra araka ireo toe-javatra sy fepetra voalazan’ity Lalàm-panorenana ity ;
3. manao sonia ny didim-panjakana notapahina teo anivon’ny Filankevitry ny Minisitra ;
4. manendry, eo anivon'ny Filankevitry ny Minisitra, amin’ny asam-panjakàna ambony izay ferana amin’ny alàlan'ny didim-panjakana raisina eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra ny lisitra ;
5. afaka manapaka, eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra, momba ny raharaha rehetra mavesan-danja mikasika ny Firenena, ny amin’ny hanontaniana mivantana ny hevitry ny vahoaka amin’ny alàlan'ny fitsapan-kevi-bahoaka ;
6. manoritra sy manapaka, eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra, ny politika ankapobe arahin’ny Fanjakana.
7. manara-maso ny fampiharana ny politika ankapoben’ny Fanjakàna voafaritra araka izany sy ny asan’ny Governemanta;
8. mampiasa ireo ratsa-mangaika mpanara-maso ny Fitondran-draharaham-panjakana.
Afaka mamindra ny sasan-tsasany amin’ny fahefany amin’ny Lefitry ny Filohan’ny Repoblika.
Andininy 66 . Ny Filohan’ny Filan-kevitra ambonin’ny Fiarovam-pirenena no Filoha Faratampon’ny Foloalindahy ka izy no miantoka ny maha-iray tsy mivaky azy. Ny Lalàna no mampanan-kery izany , indrindra ny amin’izany hananganana azy .


471

Ny Filan-kevitra Ambony momba Fiarovam-pirenena, dia miandraikitra indrindra ny fitandroana ny fandriam-pahalemana sy ny fandrindrana ny asa nankinin’ny Foloalindahy taminy mba hitandroana ny fandriam-pahalemana eo amin’ny fiaraha-monina. Ny fandaminana izany sy ny anjara raharahany dia faritana amin’ny alàlan'ny lalàna.
Ny Filohan’ny Repoblika no manapaka mandritra ny Filankevitry ny Minisitra ny handefasana miaramila sy fitaovana amin’ny firotsahana any ivelany rehefa avy naka ny hevitry ny Filankevitra Ambony momba ny Fiarovam-pirenena sy ny Antenimiera roa tonta
Izy no manapaka ao amin’ny Filankevitry ny Minisitra ny tetika momba ny fiarovam-pirenena eo amin’ny lafiny miaramila, toe-karena, sosialy, kolontsaina, lafin-tany ary tontolo iainana.
Ny Filohan’ny Repoblika no manendry ny miaramila nantsoina hisolotena ny Fanjakana any amin’ireo antokon-draharaha iraisam-pirenena. Rehefa avy naka ny hevitry ny Filankevitra Ambony momba ny Fiarovam-pirenena sy ny Antenimiera roa tonta izany
Andininy 67 . Ny Filohan’ny Repoblika no manendry sy mampody ireo Masoivoho sy iraka manokan’ny Repoblika any amin’ireo Firenena sy Fikambanana Iraisam-pirenena hafa.
Izy no mandray ny taratasy fanendrena sy fampodiana ny solontenan’ny Fanjakana sy ny Fikambanana Iraisam-pirenena ankatoavin’ny Repoblika Tokan’i Madagasikara.
Andininy 68 . Ny Filohan’ny Repoblika no manana fahefana feno hamindra fo amin'ireo voasazy na iza na iza ary tsy hizahana tavan’olona izany .
Izy no manolotra ny mari-boninahitra sy ny fampisaloram-boninahitry ny Repoblika.
Andininy 69 . Ny Filohan’ny Repoblika no mamoaka hampanan-kery ny lalàna ao anatin’ny telo herinandro manaraka ny fampitàn’ny Antenimieram-pirenena ny lalàna nolaniana tanteraka.
Alohan’ny fahataperan’io fe-potoana io, ny Filohan’ny Repoblika dia afaka mangataka amin‘ny Antenimiera roa tonta ny fandinihana indray ilay lalàna na ny andininy sasantsasany ao aminy. Tsy azo làvina io fandinihina vaovao io.
Andininy 70. Azon’ny Filohan’ny Repoblika atao ny mandrava ny Antenimieram-pirenena rehefa avy nampahafantarina ny Lefitry ny Filohan’ny Repoblika , sy naka ny hevitr’ireo Filohan’ny Antenimiera roa tonta .
Ny fifidianana ankapobeny dia tanterahina ao anatin’ny Fitompolo andro farafahakeliny ary Zato andro farafahabetsany aorian’ny nanambarana ny fandravàna.



472

Ny Antenimieram-pirenena dia mivory avy hatrany ny Alatsinainy faharoa manaraka ny fifidianana azy. Raha toa io fivoriana io ka atao ivelan’ny fe-potoana tokony hanatanterahana fivoriana ara-potoana, dia hisokatra avy hatrany ary tanterahina mandritra ny Fitoambinifolo andro ilay fotoam-pivoriana.
Tsy misy fandravàna vaovao azo atao ao anatin’ny roa taona manaraka ireo fifidianana ireo.
Andininy 71 . Raha tandindomin-doza ny Andrim-panjakan’ny Repoblika, ny fahaleovantenam-pirenena, ny firaisam-pirenena na ny maha-iray tsy anombinana ny Tanindrazana ka voatohintohina ny fizotra ara-dalànan’ny asan’ireo fahefam-panjakana dia azon’ny Filohan’ny Repoblika atao ny manambara ampahibemaso ny fisian’ny toe-javatra mampihotakotaka amin’ny faritra sasany na eo amin’ny Firenena manontolo, izany hoe ny fotoam-pahamaizana, ny fahalatsahan’ny Firenena an-katerena na ny fampiharana lalàna miaramila. Eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra no andraisan’ny Filohan’ny Repoblika ny fanapahana amin’izany rehefa naka ny hevitry ny Filohan’ny Antenimieram-pirenena, ny Filohan’ny Antenimieran-doholona, ny Filohan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana izy.
Ny fanambarana ampahibemaso ny fisian’ny toe-javatra mampihotakotaka dia manome fahefana manokana ny Filohan’ny Repoblika ka lalàna fehizoro no mamaritra ny farafetrany sy ny fahelany.
Raha vao nambara ampahibemaso fa misy ny toe-javatra mampihotakotaka dia azon’ny Filohan’ny Repoblika atao ny manao lalàna amin’ny alàlan’ny hitsivolana.
Andininy 72 . Ny didy amam-pitsipika noraisin’ny Filohan’ny Repoblika, ankoatr’ireo toe-javatra voalazan’ny andininy faha- 64 andàlana voalohany sy faharoa, faha- andàlana voalohany sy faharoa, faha - 69 faha - 70, faha - 91 , faha - 104, faha - 110, faha - 125 , faha - 128 ary faha - 130 dia iarahany manao sonia amin’ny Lefitry ny Filoham-pirenena ,ary raha ilaina izany , dia iarahana amin’ny Minisitra voakasik’izany.
Toko II
Ny amin’ny Governemanta
Andininy 73 . Ny Governemanta dia ahitana ny Lefitry ny Filoham-pirenena sy ny Minisi-panjakana . Minisitra ary Minisitra lefitra sy ny Sekreteram-panjakana
Izy no hanatanteraka ny politika ankapoben’ny Fanjakana.
Izy no tompon’andraikitra eo anoloan’ny Antenimieram-pirenena araka ny fepetra voalazan’ny andininy faha - 110 sy faha - 113 etsy ambany.
Ny Governemanta no mampiasa ny Fitondran-draharaham-panjakana.


473

Andininy 74 . Ny asan’ny mambra ao amin’ny Governemanta dia tsy azo ampirafesina amin’ny fisahanana ny asa maha-voafidim-bahoaka, ny andraikitra fisoloan-tena amin’ny asa , ny fisahanan'asam-panjakana rehetra na ny asa aman-draharaha rehetra andraisan-karama ; afa-tsy ny anjara asa fanompoana efa nahavoafidy azy talohan’ny fanendrena azy ho mambran’ny Governemanta eo amin’ny fikambanam-pivavahana misy azy ihany ; Raha tsy hoe angaha izy no nametra-pialana ho amin’izany ka neken’ny ilay mpitondra ny fikambanam-pivavahana ny fametraham-pialany . Raha tsy mbola nanao izany anefa izy talohan’ny naha voatendry azy dia tsy mahazo mandray anjara amin’izany asa fanompoana izany ho fiarovana amin’ny fanamparam-pahefana .
Ny mambra rehetra ao amin’ny Governemanta, milatsaka hofidina amin’ny asa maha-voafidim-bahoaka, dia tsy maintsy mametra-pialàna amin’ny asany raha vao nambara fa azo raisina ny filatsahany hofidina.
Andininy 75 . Ny Lefitry ny Filoham-pirenena ; izay Lehiben’ny Governemanta no :
1. mitarika ny politika ankapoben’ny Fanjakana ;
2. manana fahefana eo amin’ireo mambra ao amin’ny Governemanta izay izy no mitarika ny asa, sy tompon’andraikitra amin’ny fandrindrana ny asan’ny minisitera ary koa ny fanatanterahana ny fandaharanasam-pirenena rehetra momba ny fampandrosoana ;
3. manolotra volavolan-dalàna ;
4. manapaka ny volavolan-dàlana aroso hodinihin’ny Filankevitry ny Minisitra ary apetraka eo amin’ny biraon'ny iray amin’ireo Antenimiera roa tonta ;
5. miantoka ny fanatanterahana ny lalàna ;
6. manana ny fahefana hanao didy amam-pitsipika na dia eo aza ny fepetra voalazan’ny andininy faha-65 andàlana faha-3;
7. manara-maso ny fampiharana ireo didim-pitsarana ;
8. mampakatra raharaha, raha ilaina, any amin’ny Fisafoan-draharaha Ankapoben'ny Fanjakana sy ireo rantsa-mangaika hafa mpanara-maso ny Fitondran-draharaham-panjakana sy manao izay hampandeha tsara ny raharaham-panjakana, ny fitantanana arak’izay tokony ho izy ny volan’ny vondrombahoakam-panjakana sy ny an’ireo antokon-draharaham-panjakana ;
9. miantoka ny filaminana, ny fandriam-pahalemana ary ny maha-marin-toerana manerana ny tanim-pirenena anatin’ny fanajana ny firaisam-pirenena ; amin'izany, izy no mampiasa ireo hery rehetra miandraikitra ny filaminana, ny fitandroana ny fandriam-pahalemana, ny filaminana anatiny ary ny fiarovana ;



474
10. raha misy korontana politika goavana ary alohan’ny hanambaràna fisian’ny toe-javatra mampihotakotaka, dia afaka mampiasa ny mpitandro filaminana mba hamerina amin’ny laoniny ny fandriam-pahalemana rehefa avy naka ny hevitry ny manam-pahefana ambony ao amin’ny polisy, ny zandarimaria ary ny tafika, ny Filan-kevitra Ambony momba ny Fiarovam-pirenena sy ny Filohan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalampanorenana,
11. Lehiben’ny fitondran-draharaham-panjakana ;
12. manendry amin’ny fisahanan’asa sivily sy miaramila ary koa amin’izay antokon-draharaha miankina amin’ny Fanjakana, na dia eo aza ny fepetra voalazan’ny andininy faha - 65 andàlana faha - 4.
Azony atao mamindra amin’ireo mpikambana ao amin’ny Governemanta ny ampahany amin‘ny fahefany.
Izy no misahana ny fampandrosoana mifandanja sy mirindra eo amin'ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana rehetra.
Tsy tohinina ny fepetra voalazan’ny andininy faha- 65, nefa raha misy antony manokana, dia azony atao, ny mitarika ny Filankevitry ny Minisitra araka ny fanomezam-pahefana mazava tsara nomen‘ny Filohan’ny Repoblika sy araka ny lahadinika voafaritra.
Andininy 76 . Ny Lefitry ny Filoham-pirenena ; no mitarika ny Filankevitry ny Governemanta. Eo amin’ny Filankevitry ny Governemanta izy no :
1. mamaritra ny fampiharana ny politika ankapoben’ny Fanjakana sy manapaka ny fepetra ho raisina hiantohana ny fanatanterahana izany ;
2. misahana ny anjara raharaha hafa izay tsy maintsy hakàna ny hevitry ny Governemanta araka ny voalazan‘ity Lalàm-panorenana ity sy ireo lalàna manokana ;
3. . manapaka ireo fepetra fampiharana ny fandaharan’asam-pirenena momba ny fampandrosoana ara-toekarena sy ara-tsosialy ary koa ny amin’ny fanajariana ny tany, izay novolavolaina miaraka amin’ny manampahefana any amin’ireo Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana.
Andininy 77 . Ny didy amam-pitsipika raisin’ny Lefitry ny Filoham-pirenena dia iarahany manao sonia amin’ny Minisitra miandraikitra ny fanatanterahana izany, raha ilaina.
Laharana II
Ny amin’ny mpanao lalana
Andininy 78 . Ny Antenimieram-pirenena sy ny Antenimieran-doholona no mandrafitra ny Antenimiera. Izy no mandany ny lalàna sy manara-maso ny asan'ny Governemanta ary ny fanaovana tombana ny politikam-panjakana.




475

Toko voalohany
Ny amin’ny Antenimieram-pirenena
Andininy 79 . Fidin’ny daholobe hiasa mandritry ny Enin-taona amin’ny alàlan'ny latsabato mivantana ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena ka izay mahazo vato be indrindra no lany.
Ny fomba fanatanterahana ny latsabato dia ferana amin’ny alàlan'ny lalàna fehizoro.
Ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena dia mitondra ny anarana hoe: « Solombavambahoakan’i Madagasikara ».
Andininy 80 . Didim-panjakana raisina eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra no mametra ny isan’ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena, ny fitsinjarana toerana manerana ny tanim-pirenena sy ny fizarazarana ny fari-pifidianana.
Andininy 81 . Tsy azo am-pirafesina amin’ny andraikitra hafa maha-olom-boafidim-bahoaka sy izay mety ho fisahanana asam-panjakana hafa ankoatra ny asa fampianarana ny andraikitry ny solombavam-bahoaka.
Miato avy hatrany amin’ny maha olom-boafidy azy ny solombavam-bahoaka voatendry ho mpikambana ao amin’ny Governemanta ary tsy miverina amin’izany maha olom-boafidy azy izany . Ny mpisolo toerana no misolo azy avy hatrany .
Manatanteraka ny asany araka ny feon’ny fieritreretany ary ao anatin’ny fanajàna ny fitsipika fototra voafaritra araka ny fomba voadidy arahina ao amin’ny andininy faha- 89 etsy ambany ny solombavam-bahoaka.
Andininy 82 . Mandritra ny fe-potoana iasany, ny solombavam-bahoaka dia tsy afaka miovaova vondrona politika mba hiditra any aminà vondrona vaovao, ankoatra ny anaran’ny vondrona izay nahavoafidy azy ihany fa , raha tsy izany dia aongana.
Raha misy ny fandikàna ny andàlana etsy aloha, dia ambaran’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ny sazy fanonganana.
Ny solombavam-bahoaka voafidy ka tsy avy aminà antoko iray dia afaka miditra ao amin’ny vondrona parlemantera araka ny safidiny eo anivon’ny Antenimiera.
Ny fanonganana Solombavam-bahoaka iray dia azon’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana anaovana fanambarana ihany koa, raha toa izy ka mivoana amin’ny làlam-pitondran-tenan’ny vondrona parlemantera misy azy.
Ny fomba fanonganana sy ny fitsipika momba ny toetra fototra ary ny fitandroana ny hasin’ny asa dia faritana amin’ny alàlan’ny lalàna mikasika ny antoko politika sy ny didy amam-pitsipika mikasika ny famatsiam-bola ny antoko politika.
Andininy 83 . Tsy misy solombavam-bahoaka na dia iray aza azo enjehina, karohina, samborina, tànana am-ponja, na tsaraina noho ny hevitra naposany na latsabato nataony teo am-panaovana ny asany.

476
Tsy misy Solombavam-bahoaka na dia iray aza azo enjehina sy samborina noho ny heloka bevava na heloka tsotra mandritra ny fotoam-pivoriana na ivelan’ny fotoam-pivoriana raha tsy nahazoan-dàlana tamin’ny Antenimiera, raha tsy hoe tratra ambodiomby. noho ny fanenjehana nomena alàlana na ny fanamelohana tanteraka.
Afaka manao fitarainana an-tsoratra any amin’ny Birao maharitry ny Antenimieram-pirenena izay rehetra olona manana fanamarihana momba ny tsy fahavitan’ny solombavam-bahoaka iray ny asa nankinina taminy. Tsy maintsy manome valiny amin'ny antsipiriany mikasika ilay raharaha ny Birao ao anatin’ny Roa volana.
Andininy 84 . Fidina eo amin’ny fiandohan’ny fotoam-pivoriana voalohany ny Filoha sy ny mpikambana ao amin’ny Birao mandritry ny fotoam-piasany . Na izany aza noho ny antony lehibe, dia azo esorina amin’ny toerana misy azy ireo avy ny mpikambana ao amin’ny Birao amin’ny alàlan’ny latsabato miafina ataon'ny roa ampahatelon’ny solombavam-bahoaka.
Andininy 85 . Mivory ara-potoana indroa isan-taona ny Antenimieram-pirenena. Ny faharetan’ny fotoam-pivoriana isan’isany dia ferana ho Valompolo andro.
Manomboka ny Alarobia voalohany amin’ny volana Aprily ny fotoam-pivoriana voalohany ary ny Alarobia fahatelo amin’ny volana Septambra kosa ny fotoam-pivoriana faharoa izay atokana indrindra amin’ny fandaniana ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana.
Andininy 86 . Mivory tsy ara-potoana araka ny lahadinika voafaritra ny Antenimieram-pirenena noho ny fitarihan’ny Lefitry ny Filoham-pirenena, na noho ny fangatahan’ny antsasa-manilan’ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena araka ny didim-panjakana noraisin’ny Filohan’ny Repoblika teo amin’ny Filankevitry ny Minisitra.
Tsy mihoatra ny Telo ambin’ny folo andro ny faharetan’ny fotoam-pivoriana. Na izany aza anefa, raha vantany vao tapitra ny lahadinika izay niantsoana ny Antenimieram-pirenena, dia faranana amin’ny alàlan'ny didim-panjakana ny fivoriana.
Andininy 87 . Ampahibemaso ny fivorian’ny Antenimieram-pirenena. Tanana an-tsoratra izany, ary havoaka ho fantatry ny besinimaro araka ny fepetra voalazan’ny lalàna.
Mivory tsy ampahibemaso ny Antenimieram-pirenena araka ny fangatahana ataon’ny ampahaefatry ny mpikambana ao aminy na ny fangatahana ataon’ny Governemanta. Anaovana fitànana an-tsoratra ny fanapahana nofaranana.
Andininy 88 . Manao fivoriana manokana avy hatrany ny Antenimieram-pirenena ny Alatsinainy faharoa manaraka ny fanambarana ny vokatry ny fifidianana azy mba hananganana ny biraony sy ny fanamboarana ny vaomiera.


477
Manana zo amin’ny toeran’ny filoha lefitra iray ny mpanohitra ary mitarika ny iray amin’ireo vaomiera farafahakeliny.
Mifarana ny fivoriana raha vao tapitra ny lahadinika.
Andininy 89 . Ny fitsipika mikasika ny fampandehanana ny Antenimieram-pirenena dia faritan’ny lalàna fehizoro ao amin’ny foto-kevitra ankapobe sy faritan’ny fitsipika anatiny ao amin’ny fombafomba arahiny. Avoaka amin’ny Gazetim-panjakan’ny Repoblika ny fitsipika anatiny.

Toko II
Ny amin’ny Antenimieran-doholona
Andininy 90 . Loholon’i Madagasikara” no anarana entin’ireo mpikambana ao amin’ny Antenimieran-doholona. Enin- taona no fe-potoana iasany, afa-tsy amin’izay mikasika ny Filohan’ny Antenimieran-doholona, ho fampiharana ny andininy faha- 55 andalana faharoa amin’ity Lalàm-panorenana ity.
Andininy 91 . . Ny Antenimieran-doholona no misolo tena ireo Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana sy ireo vondron-draharaha ara-toekarena ary ara-tsosialy. Izany dia ahitana, ho an’ny roa ampahatelony, mpikambana voafidy mitovy isa ho an’ny Faritany tsirairay, ny iray ampahatelony dia mpikambana tendren’ny Filohan’ny Repoblika, ny ampahany araka ny fanolorana ataon’ny vondrona izay mahasolo-tena be indrindra avy amin’ny hery ara-toe-karena sy ara-tsosialy ary ara-kolontsaina, ny ampahany noho ny fahaizana manokana.
Andininy 92 . Lalàna fehizoro no mamaritra ny fitsipika momba ny fampandehanan-draharaha sy ny firafitry ny Antenimieran-doholona. Torak’izany koa ny fomba fifidianana
sy fanendrena ny mpikambana ao aminy.
Andininy 93 . Maka ny hevitry ny Antenimieran-doholona ny Governemanta momba ny raharaha ara-toekarena sy ara-tsosialy ary ny fandaminana ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana.
Andininy 94 . Mivory ara-potoana indroa isan-taona ny Antenimieran-doholona. Valompolo andro no faharetan’ny fotoam-pivoriana.
Manomboka ny Alarobia voalohany amin’ny volana Aprily ny fotoam-pivoriana voalohany ary ny Alarobia fahatelo amin’ny volana Septambra kosa ny fotoam-pivoriana faharoa izay atokana indrindra amin’ny fandaniana ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana.
Afaka manao fotoam-pivoriana manokana ihany koa izy araka ny fiantsoana ataon’ny Governemanta. Ny lahadinika amin’izany dia ferana amin'ny alàlan'ny didim-panjakana fiantsoana izay noraisana teo amin’ny Filankevitry ny Minisitra.
Rehefa tsy mivory ny Antenimieram-pirenena, ny Antenimieran-doholona dia tsy afaka mandinika afa-tsy ny raharaha nangatahin’ny Governemanta ny heviny, afa-tsy izay volavolan-dalàna.

478
Andininy 95 . Ny fepetra voalazan’ny andininy faha- 81 hatramin’ny faha-89 dia ampiharina amin’ny Antenimieran-doholona ihany koa.
Toko III
Ny amin'ny fifandraisan'ny governemanta sy ny antenimiera roa tonta
Andininy 96 . Samy manam-pahefana hanolotra volavolan-dalàna ny Lefitry ny Filoham-pirenena , ny Solombavam-bahoaka ary ny Loholona.
Dinihina eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra ny volavolan-dalàna ary apetraka amin’ny birao iray amin’ireo biraon’ny Antenimiera roa tonta.
Ny lahadiniky ireo Antenimiera roa tonta ireo , dia ahitana araka ny laharam-pahamehana sy araka ny lahadinika faritan’ny Governemanta, ny ady hevitra momba ny volavolan-dalàna napetraky ny Lefitry ny Filoham-pirenena teo amin’ny Biraon’ny Antenimieram-pirenena na teo amin’ny Biraon’ny Antenimieran-doholona.
Ny tolo-dalàna sy ny fanitsiana napetraky ny mpikambana ao amin’ny Antenimiera roa tonta , dia ampahafantarina ny Governemanta, izay manana fe-potoana telopolo andro ho an’ny tolo-dalàna ary dimy ambin’ny folo andro amin’ny fanitsiana mba hanaovany fanamarihana
Rehefa tapitra izany fe-potoana izany, dia miroso amin’ny fandinihana ny tolo-dalàna sy ny fanitsiana mba handaniana azy ny Antenimiera roa tonta nametrahana izany.
Tsy azo raisina ny tolo-dalàna na ny fanitsiana raha toa ny fandaniana azy ireo ka misy fiatraikany eo amin’ny sehatry ny fanatanterahana ny tetibola an-dalam-panatanterahana, na ny fihenan’ny loharam-bolam-panjakana na ny fitambesaran’ny lolohan’ny Fanjakana, afa-tsy izay mikasika ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana.
Raha hita mandritra ny fomba arahina amin’ny fanaovan-dalàna fa tsy tafiditra ao anatin’ny faritra sahanin’ny lalàna ny tolo-dalàna sy ny fanitsiana dia afaka manohitra ny tsy fahazoana mandray izany ny Governemanta.
Raha misy ny tsy fifanarahana eo amin’ny Governemanta sy ny Antenimieram- pirenena na ny Antenimieran-doholona , dia mamoaka didy ao anatin’ny valo andro ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana araka ny fangatahana ataon'ny Lefitry ny Filoham-pirenena na ny Filohan’ny iray amin’ireo Antenimiera roa tonta mpanao lalàna.
Fotoam-pivoriana herinandro roa amin’ny efatra farafahakeliny no atokana handinihina ireo rijan-teny sy ireo adi-hevitra izay nangatahin’ny Governemanta ho soratana eo amin’ny lahadinika.
Andininy 97 . Ny Antenimiera roa tonta , no mandany ny lalàna fehizoro, ny lalàna mifehy ny fitantanam-bola ary ny lalàna tsotra araka ny fepetra faritan’ity Lalàm-panorenana ity.


479
Andininy 98 . Ankoatra ireo anton-javatra am-pisahanan’ny andininy hafa ao amin’ny Lalàm-panorenana azy, dia lalàna fehizoro ihany no mametra :
1. ny fitsipika mikasika ny fifidianana ny Filohan’ny Repoblika ;
2. ny fombafomba amin’ny fandatsaham-bato mikasika ny fifidianana solombavam-bahoaka, ny fepetra ahafahana milatsaka hofidina, ny fomba itondrana ny tsy fampirafesana ny asa aman-draharaha sy ny fanonganana, ny fitsipika momba ny fanoloana raha misy fahabangan-toerana, ny fandaminana ary ny fampandehanana ny Antenimieram-pirenena ;
3. ny fombafomba amin’ny fandatsaham-bato mikasika ny fifidianana Loholona, ny fepetra ahafahana milatsaka hofidina, ny fomba itondrana ny tsy fampirafesana ny asa aman-draharaha sy ny fanonganana, ny fitsipika momba ny fanoloana raha misy fahabangan-toerana, ny fandaminana ary fampandehanana ny Antenimieran-doholona ;
4. Ny fitsipika mifehy ny fahefana, ny fomba fandaminana sy ny fampandehanana ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana ary koa ny fitsipika mifehy ny fitantanana ny raharahany manokana;
5. ny fandaminana, ny firafitra, ny fampandehanan-draharaha ary ny andraikitry ny Fitsarana Tampony sy ireo Fitsaran-dehibe telo mandrafitra azy. Toa izany koa ny mikasika ny fanendrena ireo mpikambana ao aminy sy ireo izay mikasika ny paika arahina eo anatrehany;
6. ny sata mifehy ny Mpitsara;
7. ny fandaminana sy ny fampandehanana ary ny anjara raharahan’ny Filankevitra Ambony momba ny Mpitsara ;
8. ny fandaminana, ny fampandehanana, ny anjara raharaha, ny fampakaran-draharaha ary ny paika ady arahina manoloana ny Fitsarana Avo ;
9. ny fandaminana, ny fampandehanana, ny anjara raharaha, ny fampakaran-draharaha ary ny paika arahina manoloana ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ;
10. ny Fehezan-dalàna momba ny fifidianana ;
11. ny fepetra ankapobe mikasika ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana ;
12. ny fepetra ankapobe mikasika ny Fifampiraharaham-barotra amin’ny Fanjakana amin’ny harena an-kibon’ny tany;
13. ny fisian’ny toe-javatra mampihotakotaka ary koa ny famerana ny fahafahan’ny vahoaka, ny isam-batan’olona ary iombonana mandritra izany fotoana izany ;
14. ny fepetra fampitoviana ara-bola hisian’ny tombom-pitoviana eo amin’ny samy vondrom-bahoakam-paritra.
Andininy 99 . Ny lalàna fehizoro dia laniana sy ovàna araka ireto fepetra manaraka ireto :

480
1. ny volavolan-dalàna na tolo-dalàna dia tsy aroso hotapahina sy holanian’ny Antenimiera roa tonta , izay nandray azy voalohany , raha tsy tapitra ny fe-potoana dimy ambin’ny folo andro aorian’ny nametrahana azy ;
2. ny paika arahina voalazan’ny andininy faha - 96 , ary faha -108 no ampiharina. Na izany aza anefa, tsy maintsy ny antsasa-manilan’ny mpikambana ao amin’ny Antenimiera roa tonta tsirairay no mandany ny lalàna fehizoro, raha misy ny tsy fifanarahan-kevitra eo amin’ny Antenimiera roa tonta izay samy efa nandinika izany indroa, dia ny Antenimieram-pirenena amin’ny alàlan'ny latsabato iadanian’ny roa ampahatelon’ny mpikambana ao aminy no mandray fanapahan-kevitra farany.
Raha toa ka tsy nolanian’ny Antenimieram-pirenena ny volavolan-dalàna fehizoro alohan’ny fiafaran’ny fotoam-pivoriana dia azo ampiharina amin’ny alàlan'ny hitsivolana ny fepetra entin’io volavolan-dalàna io, ka ampidirina ao raha ilaina izany, ny iray na maromaro amin’ireo fanitsiana nolanian’ny Antenimiera iray.
3. tsy maintsy mitovy ny fenitra andanian’ny Antenimiera roa tonta ny lalàna fehizoro mikasika ny Antenimieran-doholona.
Tsy azo avoaka hanan-kery ny lalàna fehizoro raha tsy efa nambaran’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana fa mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana.
Andininy 100 . Ao anatin’ny faritry ny lalàna fehizoro ampiharina mikasika izany, ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana dia :
1. mamaritra ny loharanom-bola sy ny lolohan’ny Fanjakana araka ny fepetra sy araka ny voalazan’ny lalàna fehizoro ;
2. mamaritra ho an’ny taom-piasana ny karazana, ny habetsahana, ary ny fanokanana ny loharanom-bola sy ny lolohan’ny Fanjakana ary koa ny fifandanjana eo amin’ny teti-bola sy ny vola vokatr’izany araka ny fanerena eo amin’ ny lafiny toe-karena faobe.
3. mamaritra ny tahan’ny fidiram-bola tokony hiverina amin’ny Fanjakana sy ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana ary koa ny karazana sy ny tahan’ny hetra sy ny haba ambony indrindra raisina mivantana ho an’ny tetibolan’izany vondrom-bahoaka izany faritana eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra.
Ny lalàna fehizoro no mamaritra ny fomba fampiharana ireo fepetra voalazan’ity andininy ity ary koa ny fepetra momba ny fampitoviana ny vola hisian’ny tombom-pitoviana eo amin’ny samy Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana.
Ny lalàna no mamaritra mazava ny fepetra fisamboram-bola sy manapaka ny mety ho fananganana ny tahiry.
Ny lalàna no mamaritra:

481
- Ny fombafomba fampiasana ny tahiry fisamboram-bola avy any ivelany sy ny fanaraha-maso ataon’ny Antenimiera roa tonta sy araka ny lalàna;
- Ny fomba fitondrana ny andraikitry ny tena manokana sy ara-bolan’ny fahefana momba ny fitantanam-bola, tompo-mariky ny fanodinkodinana ny vola nosamborina ary koa ny tsy fidiran’ny Fanjakana andraikitra amin’izany.
Andininy 101 . Ny lalàna momba ny fandaharanasa no mamaritra ny tanjona kendrena amin’ny asa ataon’ny Fanjakana mikasika ny toe-karena, tontolo iainana, sosialy ary fanajariana ny tany.
Ny fepetra voalazan’ity andininy ity dia soritana mazava sy fenoina amin’ny alàlan'ny lalàna fehizoro.
Andininy 102 . Mandritra ny fivoriana ara-potoana faharoa no andinihan’ny Antenimiera roa tonta ny volavolan-dalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana.
Ny Minisitra miandraikitra ny Fitantanam-bola sy ny Tetibola no manomana ny volavolan-dalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana ka eo ambany fahefan’ny Lefitry ny Filoham-pirenena izay , Lehiben’ny Governemanta no anaovany izany.
Manana fe-potoana enimpolo andro farafahabetsany ny Antenimiera roa tonta handinihana izany.
Manana fe-potoana telopolo andro farahahabetsany manomboka eo amin’ny fotoana nanolorana ny volavolan-dalàna taminy ny Antenimieram-pirenena mba handinihana azy am-boalohany. Rehefa tsy naneho ny heviny tao anatin’izay fe-potoana izay izy, dia heverina ho toy ny efa nandany azy sahady ka dia atolotra ny Antenimieran-doholona indray ilay volavolan-dalàna.
Mitovy amin’izay fepetra izay ihany, dia manana fe-potoana dimy ambin’ny folo andro manomboka ny fampitana ny volavolan-dalàna ny Antenimieran-doholona mba handinihany azy am-boalohany ary ny Antenimera tsirairay dia manana fe-potoana dimy andro hanaovany ny fandinihana azy manaraka.
Raha misy iray amin’ireo Antenimiera roa tonta , tsy maneho ny heviny tao anatin’ny fe-potoana voatondro, dia heverina ho toy ny efa nanao latsabato nanekena ilay rijan-teny natolotra ho dinihana izy ireo .
Raha tsy nolanian’ny Antenimiera roa tonta , alohan’ny fiafaran’ny fotoam-pivoriana faharoa ny volavolan-dalàna momba ny fitantanam-bola, dia ampidirina ao ny fanitsiana iray na maromaro neken’ny Antenimiera roa tonta.
Izay fanitsiana rehetra natao tamin’ilay volavolan-dalàna momba ny tetibola ka miteraka fitomboan’ny fandaniana na fihenan’ny loharanom-bolam-panjakana dia tsy maintsy ampiarahina amin’ny tolo-kevitra momba ny fampitomboana ny vola miditra na ny toe-karena mifandanja amin’izany.


482
Raha tsy napetraka ara-potoana mba holaniana alohan’ny fiantombohan’ny taom-piasana ny volavolan-dalàna momba ny fitantanam-bolam-panjakana amin’ny taom-piasana iray, dia omena alàlana ny Lefitry ny Filoham-pirenena ahazoany manao ny famoriana ny hetra ary manokatra amin’ny alàlan'ny didim-panjakana ny sora-bola mifandraika amin’ireo asa nolaniana tamin’ny latsa-bato.
Lalàna fehizoro no mamaritra ny fomba fankatoavana ny volavolan-dalàna momba ny fitantanam-bolam-panjakana.
Andininy 103 . Ny Fitsarana momba ny Kaonty no manampy ny Antenimiera amin’ny fanaraha-maso ny asa ataon’ny Governemanta. Manampy ny Antenimiera roa tonta sy ny Governemanta amin’ny fanaraha-maso ny fanatanterahana ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana ary koa amin’ny fanombanana ny politikam-panjakana izy. Amin’ny fifandraisany amin’ny vahoaka, izy dia mandray anjara amin’ny fampahafantarana ny olom-pirenena.
Ny kaontin’ny Fitondran-draharaham-panjakana dia tokony ho ara-dalàna sady marina. Manome endrika azo itokiana amin’ny vokatry ny fitantanany, ny fananany ary ny toe-bola izany.
Azo atao ihany koa anefa ny mametraka rafitra iray hanara-maso izany kaontin’ny Fitondran-draharaham-panjakana izany , araka izay faritan’ny lalàna ihany anefa .
Andininy 104 . Ny Filohan’ny Repoblika no mifandray amin’ny Antenimiera roa tonta amin’ny alàlan'ny hafatra tsy azo iadian-kevitra.
Andininy 105 . Ankoatra ireo raharaha ampisahanin’ny andininy hafa ao amin’ny Lalàm-panorenana azy dia :
I.Ny lalàna no mametra ny fitsipika mikasika :
1. Ny zon’ny olom-pirenena sy ny antoka fototra nomena ny tsirairay, fikambanana, antoko politika ary ny vondrona hafa rehetra ho amin’ny fampiasana ny zo sy ny fahalalahana ary koa ny adidy aman’andraikitr’izy ireo ;
2. Ny fifandraisana iraisam-pirenena ;
3. Ny zom-pirenena ;
4. Ny Banky Foibe sy ny fomba ny famoaham-bola ;
5. Ny fivezivezen’ny olona ;
6. Ny fitsipika mikasika ny paika arahina amin’ny ady madio sy ny raharaham-barotra ;
7. Ny fitsipika mikasika ny paika arahina amin’ny ady atao amin’ny Fanjakana sy ny paika arahina amin’ny fitantanam-bolam-panjakana ;
8. Ny famaritana ny heloka bevava sy ny heloka tsotra ary koa ny sazy ampiharina amin’izany, ny paika ady heloka, ny famotsoran-keloka ;
9. Ny fitsipika mikasika ny fifanoheran’ny lalàna sy ny an’ny fahefana ;

483
10. Ny fananganana rafi-pitsarana vaovao sy ny fahefana tandrify azy avy ary koa ny fandaminana sy ny fitsipika mifehy ny paika arahina izay ampiharina amin’izany ;
11. Ny fandaminana ny fianakaviana, ny sata sy ny fizakan-jon’ny isam-batan’olona, ny fehin’ny fanambadiana, ny fandovana sy fanomezana ; Fampiharana ny Andininy 11.
12. Ny fifehezana araka ny lalàna ny fitompoana, ny fizakà-manana, ny adidy ateraky ny zo isam-batan’olona sy ny ara-barotra ary ny fepetra ahazoana manaisotra amin’ny tompony ny fananany na ny fampiasana azy tsy azo lavina noho ny filan’ny besinimaro na ny famindrana ny fitompoana azy amin’ny Fanjakana ;
13. Ny fananganana ny sokajin’antokon-draharaham-panjakana ;
14. Ny sata sy ny fitondrana ny fizakan-tenan’ireo Oniversite, ary koa ny sata mifehy ny mpampianatra eny amin’ny fampianarana ambaratonga ambony ;
15. Ny sori-dàlana lehibe amin’ny fanomezan-danja ny fampianarana ambaratonga fototra sy faharoa ;
16. Ny loharanon-karena iankinan’ny fiainam-pirenena;
17. Ny fandaminana sy ny fampandehanana ny Vondrombahoaka itsinjaram-pahefana ;
18. Ny sata manokan’ny Renivohitry ny Repoblika, Ny satan’ny Renivohitra ara-toe-karena . ny ampahany sasantsasany amin’ny tanim-pirenena, ireo lapam-panjakana sy ireo trano isan’ny fananam-panjakana,
19. ireo seranana sy ny zotram-pifamoivoizana, ireo seranam-piaramanidina, ary koa ny satan’ireo harena an-dranomasina ; ny karazana, ny fototra ary ny taha farany ambony amin’ny hetra sy haba any amin’ny Vondrombahoaka itsinjaram-pahefana ;
20. Ny Filankevitry ny Andrin’ny Mari-boninahitra Malagasy ;
21. Ny fanatsarana ny tanàna sy ny fonenana ;
22. Ny fepetra amin’ny fisitrahan’ny vahiny tany ;
23. Ny fepetra famindrana amin’ny Fanjakana ny tany tsy nohamaintisamolaly ;
24. Ny fandaminana ny fampandehanana ary anjara raharahan’ny Fisafoan-draharaham-panjakana Ankapobe ary ireo rantsana hafa momba ny fanaraha-maso ny Fitondran-draharaham-panjakana.
II - Ny lalàna no mamaritra ny foto-kevitra ankapobe momba :
1. Ny fandaminana ny fiarovam-pirenena sy ny fampiasan’ireo manam-pahefana sivily ny Foloalindahy na ny Hery mpitandro ny filaminana ;
2. Ny sata ankapobe mifehy ny mpiasam-panjakana sivily sy miaramila eto amin'ny Firenena ary ny mpiasam-panjakana any amin’ny faritra sy ny Departemanta ary ny Faritany

484
3. Ny lalàna mifehy ny asa, ny zo sendikaly, ny zo hitokona ary ny fitsinjovana ara-tsosialy ;
4. Ny famindrana ny fananan’ny orinasa na antokon-draharaha miankina amin’ny Fanjakana amin’olon-tsotra na ny mifamadika amin’izany ;
5. Ny fandaminana na ny fampandehanana ny sehatr’asa samihafa misahana lalàna, toe-karena, sosialy ary kolontsaina ;
6. Ny fiarovana ny tontolo iainana.
III - Ny fivorian’ny Antenimiera roa tonta mitambatra ho Kongresy irery, amin’ny alàlan'ny latsabato iandanian’ny antsasa-manilan’ny mpikambana rehetra ao anatiny, no afaka manome alàlana hamakiana ady amin’ny firenen-kafa.
Andininy 106 . Ny volavolan-dalàna sy ny tolo-dalàna rehetra dia dinihin’ny Antenimiera roa tonta , izay nandray azy voalohany vao ampitaina any amin’ny Antenimiera ankilany. Ifandimbiasan’ny Antenimiera roa tonta ny ady hevitra mandra-pisian’ny fandaniana rijan-teny tokana.
Raha toa ka tsy mety lany ny volavolan-dalàna na tolo-dalàna iray rehefa nodinihin’ny Antenimiera tsirairay indroa ka misy tsy fifanarahan-kevitra tamin’izy roa tonta, na rehefa nodinihin’ny Antenimiera tsirairay indray mandeha rehefa nanambara ny fisian’ny hamehana ny Governemanta, dia afaka mandray fanapahan-kevitra ny Lefitry ny Filoham-pirenena hamory vaomiera ikambanana isasahana izay ampiandraiketina fanolorana rijan-teny momba ireo fepetra mbola iadian-kevitra.
Ny rijan-teny novolavolan’io vaomiera ikambanana io dia azon’ny Governemanta atolotra ny Antenimiera roa tonta mba hankatoavina. Tsy misy fanitsiana azo raisina raha tsy nahazoana ny faneken’ny Governemanta.
Raha toa ka tsy afaka mandany rijan-teny tokana iombonana ny vaomiera na tsy nolaniana araka ireo fepetra voalaza ao amin’ny andalana etsy aloha ilay rijan-teny, dia ny Antenimieram-pirenena, amin’ny alàlan'ny latsabato iandanian’ny antsasa-manilan’ny mpikambana ao aminy no manapa-kevitra farany.
Andininy 107 . Manana endrika didy amam-pitsipika ny raharaha hafa tsy tafiditra ao anatin'ny faritra sahanin'ny lalàna. Azo ovàna amin’ny alàlan'ny didim-panjakana izay avoaka rehefa milaza ny heviny ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ireo rijan-teny miendrika lalàna tafiditra ao anatin'izany raharaha izany.
Ireo rijan-teny miendri-dalàna mety ho raisina, rehefa manan- kery ity Lalàm-panorenana ity dia tsy azo ovàna amin’ny alàlan'ny didim-panjakana raha tsy nambaran’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana fa miendrika didy amam-pitsipika izany araka ny voalazan’ny andalana etsy aloha.


485


Andininy 108 . Ny Governemanta, raha manamby ny andraikitra araka ny fepetra voalazan’ny andininy faha-110 etsy ambany, dia afaka mitaky amin’ny Antenimiera tsirairay mba hanapa-kevitra avy amin’ny alàlan’ny latsa-bato tokana mikasika ny fepetra manontolo na ampahany voalazan’ny rijan-teny iadian-kevitra :
- mandritra ny fivoriana tsy ara-potoana, raha toa ka voatolotra valo amby efapolo ora mialoha ny fisokafan’ny fivoriana ireo rijan-teny ireo ;
- ao anatin’ny valo andro farany amin’ny fotoam-pivoriana ara-potoana tsirairay avy.
Andininy 109 . Ao anatin’ny telopolo andro nahalany azy ho Lefitry ny Filoham-pirenena no hanolorany izay ho fandaharan’asany momba ny fampiharana ny politika ankapoben’ny Fanjakana amin’ny Antenimiera roa tonta , izay afaka manome tolo-kevitra.
Raha tsapan’ny Governemanta eo am-panatanterahana ny asa fa misy fanovàna fototra tokony hatao amin’io fandaharanasa io, dia entin’ny Lefitry ny Filoham-pirenena eny amin’ny Antenimieram-pirenena izay afaka manome tolo-kevitra izany fanovàna izany.
Andininy 110 . Aorian’ny fandinihana nataon’ny Filankevitry ny Minisitra, dia azon’ny Lefitry ny Filoham-pirenena atao ny manamby ny andraikitry ny Governemantany amin’ny fametrahana fangataham-pitokisana.
Tsy azo atao ny fandatsa-bato raha tsy afaka valo amby efapolo ora aorian’ny fametrahana ny fangataham-pitokisana.
Raha toa ka ny antsasa-manilan’ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena no mitsipaka ny fangataham-pitokisana dia mametraka ny fialany amin’ny Filohan’ny Repoblika ny Governemanta.
Ny Filohan’ny Repoblika no manendry izay ho Lefiny araka ny andininy faha- 64
Andininy 111 . Isaky ny fiandohan’ny fivoriana ara-potoana voalohany no anoloran’ny Governemanta amin’ny Antenimieram-pirenena ny tatitra momba ny fanatanterahana ny fandaharan’asany.
Andininy 112 . Ny fomba ampiasain’ny Antenimiera roa tonta no ahafantarany ny asa sahanin’ny Governemanta dia ny fanontaniana am-bava, ny fanontaniana an-tsoratra, ny fanadinana hentitra ary ny fampiasana ny vaomiera mpanao famotorana.
Fivoriana iray isaky ny dimy ambin’ny folo andro farafahakeliny, ka anatin’izany ny fivoriana atao mandritra ny fotoam-pivoriana tsy ara-potoana voalazan’ny andininy faha 76 dia atokana ho an’ny fanontanian’ireo mpikambana ao amin’ny Antenimiera roa tonta sy ireo valiny avy amin’ny Governemanta .



486



Fivoriana telo andro isam-bolana no atokana ho amin’ny lahadinika izay notapahin’ny Antenimiera tsirairay araka ny fitarihan’ny vondron’ny mpanohitra ao amin’ny Antenimiera voakasika ary koa avy ny an’ny vondron’ireo vitsy an’isa.
Andininy 113 . Azon’ny Antenimieram-pirenena atao ny maneho tsy fankasitrahana ny andraikitry ny Governemanta amin’ny alàlan'ny latsabato fitsipaham-pitokisana.
Tsy azo raisina anefa ny tolo-kevitra toy izany raha tsy ny antsasaky ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena no manao sonia azy. Valo amby efapolo ora aorian’ny fametrahana ny tolo-kevitra hotapahina vao azo atao ny latsabato.
Tsy lany ny fitsipaham-pitokisana raha tsy ny roa ampahatelon’ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena no mankato azy.
Raha lany izany fitsipaham-pitokisana izany dia mametraka ny fialany amin’ny Filohan’ny Repoblika ny Governemanta .
Andininy 114 . Ny Antenimiera roa tonta , amin’ny alalan’ny latsa-bato ataon’ny antsasa-manilan’ny mpikambana mandrafitra ny Antenimiera tsirairay dia afaka mamindra ny fahefany amin’ny Filohan’ny Repoblika hanao lalàna mandritra ny fotoana voafetra sy mikasika toe-javatra voafaritra.
Andininy 115 . Ny fanomezam-pahefana dia manome alàlana ny Filohan’ny Repoblika handray fepetra amin’ny ankapobeny momba ny toe-javatra mahakasika ny sehatry ny lalàna, amin’ny alalan’ny hitsivolana raisina eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra.

Laharana III
Ny amin’ny filan-kevitra ara-toekarena, ara-tsosialy ary ara-kolontsaina
Andininy 116 . Ny Filan-kevitra ara-toekarena, ara-tsosialy ary ara-kolontsaina izay ampakaran’ny Governemanta raharaha, no manome ny heviny mikasika ny volavolan-dalàna, hitsivolana na didim-panjakana ary koa mikasika ireo tolo-dalàna izay naroso hodinihiny.
Manam-pahefana izy handinika ny volavolà sy tolo-dalàna manana endrika ara-toe-karena ara-tsosialy ary ara-kolontsaina ankoatra ny lalàna momba ny fitantanam-bolam-panjakana. Afaka mandray amin’ny alalan’ny tenany manokana ireo fandinihana na famotopotorana rehetra mikasika ireo raharaha ara-toekarena, ara-tsosialy ary ara-kolontsaina izy. Ampitaina any amin’ny Filohan’ny Repoblika ny tatitra ataony.
Ny firafitra, ny anjara raharaha ary ny fampandehanana ny Filan-kevitra ara-toekarena, ara-tsosialy ary ara-kolontsaina dia Ferana amin’ny alalan’ny lalàna fehizoro.

487
Laharana IV
Ny amin’ny fitsarana
toko voalohany
Ny amin'ny fehi-kevitra fototra
Andininy 117 . Eto amin’ny Repoblikan’i Madagasikara, ny Fitsarana Tampony, ny Fitsarana Ambony sy ireo fitsarana miankina aminy ary koa ny Fitsarana Avo no mitsara araka ny Lalàm-panorenana sy araka ny lalàna, amin’ny anaran’ny Vahoaka Malagasy.
Andininy 118 . Ny Filohan’ny Repoblika no miantoka ny fahaleovantenan’ny fitsarana ary mijanona ho raimandreny ihany izy , hialana amin’ny izay ho mety fitsabahana ny asan’ny fitsarana . Amin’izany izy, dia ampian’ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara izy
- Ny Minisitra misahana ny Fitsarana no Filoha ambonin’izany Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara izany
- Ny Filankevitra Ambony momba ny Mpitsara, rantsa-mangaika miandraikitra ny fiarovana, ny fitantanana ny fiainan’ny mpiasa manao ho anton-draharaha ny asa sy ny famaizana ny mpitsara no miandraikitra ny :
- fitandroana indrindra indrindra ny fanajana ny lalàna sy ireo fepetra raketin’ny sata mifehy ny Mpitsara,
- fanaraha-maso ny fanajana ny fitsipika momba ny fitandroana ny hasin’ny asa amin’ny maha mpitsara ,
- fanomezana torolàlana hanatsarana ny fomba fitantanan-draharaham-pitsarana, indrindra amin’izay mikasika ny fepetra eo amin’ny lafin’ny lalàna na didy amam-pitsipika mikasika ny antokom-pitsarana sy ny Mpitsara.
Ny mambra ao amin’ny Governemanta, ny Antenimiera roa tonta , ny Filan-kevitra Ambony momba ny fiarovana ny demokrasia sy ny Fanjakana tan-dalàna, ny Lehiben’ny Fitsarana ary koa ny fikambanana natsangana ara-dalàna dia afaka mitondra ny raharaha manoloana ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara avokoa .
Ny fitsipika mikasika ny fandaminana, ny fampandehanana ary ny anjara raharahan’ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara dia ferana amin’ny alàlan'ny lalàna fehizoro.
Andininy 119 . Eo amin’ny asam-pitsarana sahaniny dia mahaleotena ny Mpitsara mpamoaka didy, ny mpitsara sy mpitsara mpanampy ka ny Lalàm-panorenana sy ny lalàna ihany no mifehy azy ireo.
Amin'izany, ankoatra ny toe-javatra voalazan’ny lalàna ary na dia eo aza ny fahefana ara-pitsipi-pifehezana, dia tsy azo tohintohinina na amin’ny fomba inona na amin’ny fomba inona izy ireo amin’ny asam-pitsarana ataony ho fisahanana ny andraikiny

488
Andininy 120 . Ny mpitsara mpamoaka didy dia tsy azo hetsehina amin’ny toerany ; manao ny asa mifanentana amin’ny toerana tokony hisy azy araka ny laharany ; tsy azo afindra toerana raha tsy misy fanekena avy aminy afa-tsy hoe misy antony ilàna izany amin’ny asa, voamarin’ny Filankevitra Ambony momba ny Mpitsara ara-dalàna.
Andininy 121 . Ny Mpitsara ao amin’ny Fampanoavana dia fehezin’ny ambaratongam-pahefana ; na izany aza anefa, ao amin’ny fehin-teny na fitakiana am-bava ataony, dia izay feon’ny fieritreretany sy araka ny lalàna no mibaiko azy. Mampiasa ireo mpiandraikitra ny fikarohana fandikan-dalàna izay ahafahany manara-maso ny asa sy ny fampandehanan-draharaha izy.
Ny fangatahana azy ireo hanatanteraka zavatra hita miharihary fa mifanohitra amin’ny lalàna dia mitarika fanasaziana araka ny lalàna ho an’ireo mpampanao izany.
Andaniny 122 . Ny fanaovana ny asa maha Mpitsara dia tsy azo ampirafesina amin’ny asa sahanina eo anivon’ny antoko politika sy eo anivon’ny Governemanta, amin’ny asa fanatanterahana andraikitry ny olom-boafidy eo anivon’ny vahoaka na izay rehetra mety ho fisahanana asa aman-draharaha ahazoam-bola, afa-tsy ny asa fampianarana.
Ny mpitsara amperin’asa rehetra dia tsy mahazo maka fiandaniana ara-politika.
Ny mpitsara misahana andraikitra maha olom-boafidy dia heverina ho toy ny nafindra hanao asa hafa.
Andininy 123 . Ny Fisafoan-draharaha Ankapoben’ny Fitsarana, ahitana ny solontenan’ny Antenimiera roa tonta , ny solontenan’ny Governemanta ary ny solontenan’ny Filankevitra Ambony momba ny fiarovana ny demokrasia sy ny Fanjakana tan-dalàna ary ny solontenan’ny Mpitsara no miandraikitra ny fanaraha-maso ny fanajana ny fitsipika manokana momba ny fitandroana ny hasin’ny asa amin’ny maha Mpitsara, ary koa ny fihetsika ataon’ny mpiasan’ny fitsarana.
Miankina amin’ny Fiadidiana ny Repoblika izy.
Ny Filohan’ny Repoblika, ny Antenimiera roa tonta , ny Governemanta, ny Lehiben’ny Fitsarana, ny fikambanana natsangana ara-dalàna ary ny olona rehetra manana tombontsoa amin’izany dia afaka mitondra fitarainana manoloana ny Fisafoan-draharaha ankapobe ny Fitsarana.
Ny fitsipika mikasika ny fandaminana, ny fampandehanana ary ny anjara raharahan’ny Fisafoan-draharaha ankapobe ny Fitsarana dia ferana amin’ny alàlan'ny lalàna.
Andininy 124 . Ny Filan-kevi-pirenena momba ny Fitsarana, rantsa-mangaika fakan-kevitra ahitana ny Filoha Voalohany ao amin’ny Fitsarana Tampony, Filoha, ny Tonia Voalohany Mpampanoa ao amin’ny Fitsarana Tampony, sy ireo Lehiben’ny Fitsarana Ambony sy Fitsarana Tampony.


489
Ny solontenan’ny fahefana mpanatanteraka, ny fahefana mpanao lalàna, ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana, ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara, ny Filankevitra Ambony momba ny fiarovana ny demokrasia sy ny Fanjakana tan-dalàna ary ny mpiasan’ny fitsarana amin’ny ankapobeny. Amin’izany, izy dia afaka manolotra amin’ny Governemanta ny fepetra eo amin’ny lafiny lalàna na didy amam-pitsipika mikasika ny fandaminana sy fampandehanana ny antokom-pitsarana, ny sata mifehy ny Mpitsara sy ny mpiasan’ny fitsarana.
Ny fitsipika mikasika ny fandaminana, ny fampandehanana ary ny anjara raharahan’ny Filankevi-pirenena momba ny Fitsarana dia ferana amin’ny alàlan'ny lalàna.
Toko II
Ny amin'ny fitsarana avo momba ny lalàm-panorenana
Andininy 125 . Misy mpikambana sivy ao amin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana. Ny fe-potoana iasany dia Enin-taona tsy azo havaozina.
1. Mpikambana roa amin’izy ireo no tendren’ny Filohan’ny Mpanohitra , roa fidin’ny Antenimieram-pirenena, roa fidin’ny Antenimieran-doholona, ary roa fidin’ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara, ny iray ambiny kosa izay mpitsara fidian’ny Filan-kevitra Ambony momba ny fiarovana ny demokrasia sy ny Fanjakana tan-dalàna.
Ny Filohan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana dia fidin’ny mpikambana amin’ireo mpikambana ao amin’io Fitsarana io.
Izany fifidianana izany ary koa ny fanendrena ny mpikambana hafa dia toavina amin’ny alàlan'ny didim-panjakana raisin’ny Filohan’ny Repoblika.
Andininy 126 . Ny asa maha mpikambana ao amin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana dia tsy azo ampirafesina amin’ny asan’ny mpikambana ao amin’ny Governemanta, ao amin’ny Antenimiera roa tonta , amin’izay rehetra andraikitra maha olom-boafidim-bahoaka eo anivon’ny vahoaka, amin'izay rehetra asa aman-draharaha hafa ahazoam-bola afa-tsy ny asa fampianarana, ary koa ny asa aman-draharaha rehetra eo anivon’ny antoko politika na eo anivon’ny sendikà .
Andininy 127 . Ankoatra ny raharaha ampisahanin’ny andininy hafa ao amin’ny Lalàm-panorenana, ary araka ny fepetra voalazan’ny lalàna fehizoro dia ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana no :
- mitsara raha mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana ireo fifanekena, lalàna, hitsivolana, ary ireo didy amam-pitsipika mahaleotena ;
- mandamina ny fifanolanana ara-pahefana eo amin’ny Andrim-panjakana roa na maromaro, na eo amin’ny Fanjakana sy ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana iray na maromaro na eo amin’ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana roa na maromaro .

490
- mitsara raha mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana ny fanapahana sy didy amam-pitsipika nankatoavin’ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana ;
- mitsara ny raharaha mikasika ny fizotry ny fitsapan-kevi-bahoaka, ny fifidianana ny Filohan’ny Repoblika ary ny fifidianana solombavambahoaka sy ny loholona ;
- manambara ny vokatra ofisialin’ny fifidianana ny Filohan’ny Repoblika, solombavam-bahoaka ary ny fakana ny hevitra amin’ny alàlan'ny fitsapan-kevi-bahoaka.
Andininy 128. Ny Filohan’ny Repoblika dia mandroso ny lalàna fehizoro sy ny lalàna ary ny hitsivolana hodinihin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana izay manapaka raha mifanaraka amin'ny Lalàm-panorenana, alohan’ny hamoahana azy ireo hanan-kery.
Ny fepetra nambara fa tsy mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana dia tsy azo avoaka hanan-kery. Raha izany no miseho, ny Filohan’ny Repoblika dia afaka manapaka, na hamoaka hanan-kery ireo fepetra hafa amin’ilay lalàna na ilay hitsivolana, na mandroso ny rijan-teny manontolo amin’ny fanapahana ataon’ny Antenimiera roa tonta na ny Filankevitry ny Minisitra indray, araka ny trangan-javatra, na koa tsy hamoaka azy hanan-kery.
Amin’ireo trangan-javatra voalaza etsy ambony ireo, ny fampakaran-draharaha eo amin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana dia mampihantona ny fe-potoana tokony hamoahana ny lalàna hanan-kery. Ny fitsipika anatin’ny Antenimiera tsirairay dia aroso hamarinina raha mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana alohan’ny hampiharana azy. Ny fepetra nambara fa tsy mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana dia tsy azo ampiharina.
Andininy 129. Ny Lehiben’ny Andrim-panjakana na ny ampahaefatry ny mpikambana ao amin’ny iray amin’ireo Antenimiera roa tonta na ny rantsa-mangaika ao amin’ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana na ny Filankevitra Ambony momba ny fiarovana ny demokrasia sy ny Fanjakana tan-dalàna dia afaka mandroso rijan-teny miendrika lalàna na fitsipika, ary koa izay rehetra anton-javatra tafiditra amin’ny fahefan’ny Fisarana Avo momba ny Lalàm-panorenana mba hohamarinina ny fifanarahany amin’ny Lalàm-panorenana.
Raha misy mpiady manasingana fifanoherana amin’ny Lalàm-panorenana eo anatrehan’ny Fitsarana, dia mampihantona ny fizotry ny raharaha io fitsarana io ary mampakatra ny raharaha eo amin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ao anatin’ny iray volana.
Torak’izany raha misy mpiady milaza eo anatrehan’ny fitsarana fa misy fepetra ao amin’ny rijan-tenin-dalàna na fitsipika manohintohina ny zo fototra ananany eken’ny Lalàmpanorenana dia mampiato ny fizotry ny raharaha io fitsarana io araka ny fepetra voalazan’ny andalana etsy aloha.
Ny fepetra nambara fa tsy mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana dia mitsahatra tsy manan-kery avy hatrany.

491
Avoaka amin’ny Gazetim-panjakana ny fanapahana noraisin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana.
Andininy 130. Azon’ny Lehiben’ny Andrim-panjakana sy ny rantsa-mangaika ao amin’ny Vondrom-bahoaka Itsinjaram-pahefana atao ny maka ny hevitry ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana, mikasika ny fifanarahana na tsia amin’ny Lalàm-panorenana ny volavolam-panapahan-kevitra na ny fivoasana ny fepetra iray amin’ity Lalàm-panorenana ity.
Andininy 131. Mamoaka didim-pitsarana ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana amin’ny fifanolanana miseho amin’ny fifidianana sy fakàna ny hevitry ny vahoaka mivantana.
Manao fanapahana kosa izy amin’ny anton-javatra hafa tandrifin’ny fahefana ananany, afa-tsy ny trangan-javatra voalazan’ny andininy faha-130 .
Lazaina ny anton’ny didim-pitsarana sy fanapahana avoakan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ary tsy azo akarina fitsarana hafa intsony. Tsy maintsy ampiharina amin’ny fahefam-panjakana ary koa izay rehetra manam-pahefana amin’ny fitondrana sy ny fitsarana izy ireny.
Toko III
Ny amin'ny fitsarana tampony
Andininy 132. Ny Fitsarana Tampony no manara-maso ny fampandehanana ara-dalàna ny antokom-pitsarana misahana ny ady madio sy ady heloka, ny ady atao amin’ny Fanjakana ary ny fitantanam-bolam-panjakana.
Toy izao no firafiny :
- Ny Fitsarana Fandravana;
- Ny Filankevi-panjakana;
- Ny Fitsarana momba ny Kaonty
- Ny Fitsarana mahakasika ny kolikoly
- Ny Fitsarana mahakasika ny famotsiam-bola
Andininy 133 . Ny Filoha Voalohany sy ny Tonia Voalohany Mpampanoa ao amin’ny Fitsarana Tampony no lehiben’io antokom-pitsarana avo io.
Izy ireo dia tendrena avy, amin’ny alàlan'ny didim-panjakana noraisina teo amin’ny Filankevitry ny Minisitra araka ny tolokevitra nataon’ny Filankevitra Ambony momba ny Mpitsara. Raha azo atao dia avy amin’ireo mpitsara tranainy indrindra ao amin’ny laharana ambony indrindra avy amin’ny antokom-pitsarana misahana ady madio sy ady heloka, ady atao amin’ny Fanjakana ary fitantanam-bolam-panjakana no tendrena.
Andininy 134 . Misy Filoha lefitra dimy manampy ny Filoha Voalohany ao amin’ny Fitsarana Tampony ka ampiandraiketin-draharaha tsirairay avy ao amin’ny fiadidiana ny Fitsarana Fandravana, ny Filankevi-panjakana ary ny Fitsarana momba ny Kaonty. Ny Fitsarana mahakasika ny kolikoly , Ny Fitsarana mahakasika ny famotsiam-bola

492
Ny Filoha lefitra tsirairay dia tendrena eo amin’ny Filan-kevitry ny Minisitra amin’ny alàlan'ny didim-panjakana avy amin’ny Filohan’ny Repoblika araka ny tolo-kevitra nataon’ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara. Raha azo atao , dia avy amin’ireo mpitsara tranainy indrindra ao amin’ny laharana ambony indrindra ao amin’ny antokom-pitsarana misahana ady madio sy ady heloka, ady atao amin’ny Fanjakana ary fitantanam-bolam-panjakana no tendrena.
Andininy 135. Ny Fampanoavana ao amin’ny Fitsarana Tampony dia ahitana:
- ny Fampanoavana ao amin’ny Fitsarana fandravana ;
- ny Kaomisaria jeneralin’ny lalàna ho an’ny Filan-kevi-panjakana ;
- ny Kaomisaria jeneraly momba ny Tahirim-bolam-panjakana ho an’ny Fitsarana momba ny Kaonty.
Ny lehiben’ireo antokon-draharaha dimy ireo no manampy ny Tonia Voalohany Mpampanoa ao amin’ny Fitsarana Tampony.
Ny lehiben’ny Fampanoavana ao amin’ny Fitsarana Fandravana, ny Kaomisaria jeneralin’ny lalàna na ny Kaomisaria jeneraly momba ny Tahirim-bolam-panjakana dia tendrena eo amin’ny Filankevitry ny Minisitra araka ny tolokevitra nataon’ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara; raha azo atao dia avy amin’ireo mpitsara tranainy indrindra ao amin’ny laharana ambony indrindra ao amin’ny antokom-pitsarana misahana ady madio sy ady heloka, ady atao amin’ny Fanjakana ary fitantanam-bolam-panjakana no tendrena.
Andininy 136. Ankoatra ireo anjara raharaha ampisahanin’ny lalàna manokana azy dia ny Fitsarana Tampony no mitsara ny fifanolanana mikasika ny fahefa-mitsara eo amin’ny fitsarana roa avy amin’ny antokom-pitsarana samihafa.
Andininy 137. Ny Fitsarana Fandravana no manara-maso ny fampiharan’ireo antokom-pitsarana misahana ny ady madio sy ady heloka ny lalàna.
Ankoatra ireo fahefana eken’ny lalàna manokana hosahaniny dia izy no manapaka ny amin’ny fangatahana fandravana atao amin’ny didy navoakan’ireo antoko-pitsarana izay tsy misy intsony fampakarana azo atao aminy.
Andininy 138. Ankoatran’ny fahefana sy fepetra manokana voalazan’ny lalàna ny Filankevi-panjakana no manamarina ny maha-ara-dalàna ny fanapahana ataon’ny Fitondran-draharaham-panjakana ary mitandro ny fampiharana ny lalàna ataon’ny antoko-pitsarana misahana ny ady atao amin’ny Fanjakana.
Ny Filankevi-panjakana, araka ny fepetra faritan’ny lalàna fehizoro no :
1. mitsara ny fangatahana fanafoanana ny fanapahana noraisin’ny manam-pahefana ao amin’ny fitondran-draharaha foibe, ny fangatahana famerenan-jo noho ny fahavoazana vokatry ny asan’ny Fitondran-draharaham-panjakana , ny fitarainana amin’ny fifanolanana mikasika ny hetra ;
2. mandinika ny fampakarana fitsarana ambony ny fanamarinana ny maha ara-dalàna ny fanapahana nataon’ny manam-pahefana ao amin’ny Vondrom-bahoakam-paritra Itsinjaram-pahefana .

493
3. mitsara ny fampakarana fitsarana ambony na ny fandravana ireo didy navoakan’ny fitsarana misahana ny ady atao amin’ny Fanjakana na antokom-pitsarana misahana ny ady atao amin'ny Fanjakana manana fahefa-mitsara manokana.
Izy no mitsara ireo raharaha sasantsasany ifanolanana amin’ny fifidianana.
Azon’ny Lefitry ny Filoham-pirenena sy ny mambra ao amin’ny Governemanta atao ny maka hevitra aminy mba hanomezany ny heviny, mikasika ny volavolan’ny rijan-tenin-dalàna sy ny didy amam-pitsipika ary ny fifanarahana na momba ny fivoasana ny voalazan’ny lalàna sy ny didy amam-pitsipika.
Araka ny fangatahan’ny Lefitry ny Filoham-pirenena dia afaka mandinika rijan-tenin-dalàna mikasika ny fandaminana, ny fomba fiasa sy ny andraikitry ny sampan-draharaham-panjakana izy.
Andininy 139. Ny Fitsarana momba ny Kaonty no manara- maso ny fampiharan’ireo antokom-pitsarana misahana ny fitantanam-bola ny lalàna. Ankoatra ireo fahefana eken’ny lalàna manokana hosahaniny dia izy no:
1. mitsara ny kaontin’ireo mpitàm-bolam-panjakana ;
2. manara-maso ny fanatanterahana ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana sy ny tetibolan’ny antokon-draharaha miankina amin’ny Fanjakana ;
3. manara-maso ny kaonty sy ny fitantanana ny orinasam-panjakana ;
4. mitsara ny fampakarana ambony natao tamin’ireo didim-pitsarana navoakan’ny fitsarana momba ny fitantanam-bolam-panjakana na ireo antokon-draharaham-panjakana miendrika fitsarana ;
5. manampy ny Antenimiera roa tonta sy ny Governemanta eo amin’ny fanaraha-maso ny fanatanterahana ny lalàna mifehy ny fitantanam-bolam-panjakana.
Andininy 140. Ny Fitsarana Tampony dia mandefa tatitra in-telo isan-taona , momba ny asa nosahaniny any amin'ny Filohan’ny Repoblika sy ny Lefiny , ireo Filohan’ny Antenimiera roa tonta sy ny Minisitra miandraikitra ny Fitsarana ary ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara.
Io tatitra io dia tsy maintsy avoaka amin’ny Gazetim-panjakana amin’ny taona manaraka ny fikatonan’ny taom-pitsarana voakasika.
Andininy 141. Ny Filoha Voalohany, ny Tonia Mpampanoa ao amin’ny Fitsarana Ambony dia tendrena eo amin’ny Filan-kevitry ny Minisitra amin’ny alàlan'ny didim-panjakana noraisin’ny Filohan’ny Repoblika araka ny tolo-kevitry ny Filan-kevitra Ambony momba ny Mpitsara. Raha azo atao, avy amin’ireo mpitsara tranainy indrindra ao amin’ny laharana ambony indrindra ao amin’ny antokom-pitsarana misahana ady madio sy ady heloka, ady atao amin’ny Fanjakana ary fitantanam-bolam-panjakana no tendrena.

494

Toko IV
Ny amin'ny fitsarana avo
Andininy 142. Ny Filohan’ny Repoblika dia tsy tompon’andraikitra noho ny zava-natao teo amin’ny asany na teo am-panaovana ny raharahany afa-tsy ny amin’ny famadihana Tanindrazana, ny fandikana bevava na ny fandikana miverimberina ny Lalàm-panorenana, na koa ny fanaovana an-tsirambina ny andraikiny ka hita miharihary fa tsy mifanaraka amin’ny fisahanana ny asa maha-filoha.
Ny Antenimieram-pirenena no afaka miampanga azy amin’ny alàlan'ny latsabato atao ampahibemaso ary lanian’ny roa ampahatelon’ny mpikambana ao aminy.
Azo tsaraina eo anoloan’ny Fitsarana Avo Izy. Ny fiampangana dia mety hiafara amin'ny fanalàna azy amin’ny toerany.
Andininy 143. Raha misy ny fanonganana ny Filohan’ny Repoblika dia ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana no mizaha fototra ny fahabangan’ny toerany ary tanterahina araka ny fepetra voalazan’ny andininy faha - 56 etsy ambony ny fifidianana Filoha vaovao. Ny Filoha voaongana dia tsy mahazo milatsaka hofidina intsony amin’izay rehetra mety ho asan’olom-boafidim-bahoaka.
Andininy 144. Ny Filohan’Antenimiera roa tonta , ny Lefitry ny Filoham-pirenena , ny mpikambana hafa ao amin’ny Governemanta ary ny Filohan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana dia tompon’andraikitra itataovam-pamaizana noho ny zava-natao teo amin’ny asany ka voatondro ho heloka bevava na heloka tsotra tamin’ny fotoana nanaovana izany, ka ny Fitsarana Avo no mitsara azy.
Ny Antenimieram-pirenena no afaka miampanga azy ireo amin’ny amin’ny alàlan'ny latsabato atao ampahibemaso lanian’ny antsasa-manilan’ny mpikambana.
Ny Tonia Voalohany Mpampanoa ao amin’ny Fitsarana Tampony no manao ny fanenjehana.
Andininy 145. Ny Filohan’Antenimiera, ny Lefitry ny Filoham-pirenena , ny mpikambana hafa ao amin’ny Governemanta ary ny Filohan’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana dia azon’ny antoko-pitsarana momba ny lalàna ifampitondran’ny daholobe tsaraina raha mandika lalàna tamin’ny fotoana tsy anatanterahany andraiki-panjakana.
Ny Tonian’ny Fampanoavan’ny Fitsarana Fandravana no manao ny fanenjehana.
Amin’izany raha misy ny heloka tsotra, ny antokom-pitsarana famaizana mahefa dia tarihin’ny Filohan’ny Fitsarana, ary raha misy ny tsy fahafahany dia filoha lefitra iray no mitarika izany.
Ampiharina koa amin’ireo solombavam-bahoaka, loholona ary ny mpikambana ao amin’ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana ny fepetra voalazan’ireo andàlana telo etsy aloha ireo.

495
Andininy 146. Misy mpikambana iraika ambinifolo ao amin’ny Fitsarana Avo. Ireto avy izy ireo :
1. ny Filoha Voalohan’ny Fitsarana Tampony, Filoha izay soloin’ny Filohan’ny Fitsarana Fandravana avy hatrany raha misy tsy fahafahany ;
2. Filohan’ny Rantsana roa avy ao amin’ny Fitsarana Fandravana sy mpisolo toerana roa tendren’ny Fivoriam-ben’io Fitsarana io ;
3. Filoha Voalohany roa avy amin’ny Fitsarana Ambony sy mpisolo toerana roa tendren’ny Filoha Voalohan’ny Fitsarana Tampony ;
4. Solombavam-bahoaka tompon-toerana roa sy solombavam-bahoaka mpisolo toerana roa nofidin’ny Antenimieram-pirenena amin’ny fiantombohan’ny fe-potoana fanaovan-dalàna ;
5. Loholona tompon-toerana roa sy loholona mpisolo toerana roa nofidin’ny Antenimieran-doholona amin’ny fiantombohan’ny fe-potoana fanaovan-dalàna.
6. Mpikambana roa tompon-toerana sy mpikambana roa mpisolo toerana avy amin’ny Filan-kevitra Ambony momba ny fiarovana ny demokrasia sy ny Fanjakana tan-dalàna.
Ny Tonia Voalohany Mpampanoa ao amin’ny Fitsarana Tampony ampian’ny iray na maromaro amin’ireo mpikambana ao amin’ny fampanoavana iadidiany no misolo tena ny fampanoavana. Raha misy tsy fahafahan’ny Tonia Voalohany Mpampanoa dia ny Tonia Mpampanoa ao amin’ny Fitsarana Fandravana no misolo toerana azy.
Ny lehiben’ny Firaketan-draharahan’ny Fitsarana Tampony no mpiraki-draharahan’ny Fitsarana Avo. Izy no mitazona ny firaketana an-tsoratra. Raha misy tsy fahafahany dia ny lehiben’ny firaketan-draharahan’ny Fitsarana Fandravana no misolo azy.
Ny fandaminana sy ny paika arahina manoloana ny Fitsarana Avo dia feran’ny lalàna fehizoro.

Laharana V
Ny amin’ny fifanekena sy fifanarahana iraisam-pirenena
Andininy 147. Ny Filohan’ny Repoblika no mifampiraharaha sy mankato ny fifanekena iraisam-pirenena. Ampahafantarina azy izay fifampiraharahana rehetra mahakasika fifanekena iraisam-pirenena tsy ilàna fankatoavana.
Tsy maintsy lalàna no manome alàlana amin’ny fankatoavana na fanekena ny fifanekem-pihavanana, ny fifanekem-barotra, ny fifanekena na fifanarahana mikasika ny fandaminana iraisam-pirenena, ireo izay mampiditra andraikitra ho hefaina amin’ny volam-panjakana tafiditra amin’izany ny fisamboram-bola avy any ivelany, ireo izay manova ny fepetra miendrika lalàna, ireo izay mikasika ny fitoetry ny olona, fifanekena tsy hifanafika, ireo izay manova ny faritry ny tanim-pirenena.

496
Alohan’izay fankatoavana rehetra atao, dia atolotry ny Filohan’ny Repoblika ny Fitsarana Avo momba ny Lalàmpanorenana ireo fifanekena, mba hohamarinina raha mifanaraka amin’ny Lalàm-panorenana.
Raha misy tsy fifanarahana amin’ny Lalàm-panorenana, dia tsy azo atao ny fankatoavana raha tsy aorian’ny fanovàna ny Lalam-panorenana.
Raha vantany vao navoaka ho fantatry ny besinimaro ny fifanekena na ny fifanarahana nankatoavina na nekena ara- dalàna dia manan-kery mihoatra noho ny lalàna raha toa ampiharin’ny ankilany ny fifanarahana na ny fifanekena tsirairay.
Ny fifanekena mahakasika firotsahanan’i Madagasikara amina Vondrom-paritra dia tsy maintsy aroso amin’ny fitsapa-kevi-bahoaka hakàna ny heviny.
Andininy 148. Ny Lefitry ny Filoham-pirenena no manao ny fifampiraharahana sy manao sonia ny fifanarahana iraisam-pirenena tsy ilàna fankatoavana.

Laharana VI
Ny amin’ny fandaminana ny fiadidiana ny lafin-tany
fizarana voalohany
ny amin’ny fepetra ankapobe
Andininy 149. Ireo Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana, manana zo aman’andraikitra eken’ny lalàna ary mizaka tena ara-pitantanana sy ara-bola, no sehatra eo amin’ny rafi-pitondrana ahazoan’ny olom-pirenena mandray anjara amin’ny fitantanana ny raharaham-bahoaka ary miantoka ny fanehoana izay fahasamihafana misy eo amin’izy ireo sy ny mampiavaka azy.
Lalàna no mamaritra ny fari-pananany izay ahitana ny fananana ampiasaina ho amin’ny tombontsoam-bahoaka sy ny fananana manokana.
Ny tany tsy hita tompo sy ireo tsy manan-tompo dia anisan’ny fananana tantanan’ny Fanjakana.
Andininy 150. Manana fahefana handray didy amam-pitsipika ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana.
Ny Fanjakana no mitandro ny tsy hisian’ny fifanipahan’ny didy amam-pitsipiky ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana iray amin’ny tombontsoan’ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana iray hafa.
Ny Fanjakana no miahy ny hisian’ny fampandrosoana mirindra eo amin’ireo samy Vondrombahoakam-paritra Itsinjaram-pahefana ka izany dia mifototra amin’ny firaisan-kinam-pirenena, ny harena azo trandrahana ananan’ny faritra tsirairay avy ary ny fifandanjana isam-paritra amin’ny alàlan’ny fepetra fifampitsinjarana mifanentana.
Handraisana fepetra manokana ho ny fampandrosoana ireo faritra izay tratra aoriana, anisan’izany ny famoronana tahiry manokana ho amin’ny firaisan-kina.


497
Andininy 151. Ireo Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana ampian’ny Fanjakana no mitandro indrindra ny filaminam-bahoaka, ny fiarovana ny fiaraha-monina, ny fitantanan-draharaha, ny fanajariana ny tany, ny fampandrosoana ara-toekarena, ny fiarovana ny tontolo iainana ary ny fanatsarana ny fari-piainana.
Amin’ireo lafiny voalaza ireo dia ny lalàna no mametra ny fitsinjarana ny fari-pahefana mba hitsinjovana ny tombontsoam-pirenena sy ny tombontsoan’ny faritra.
Andininy 152. Mizaka tena ara-bola ireo Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana.
Mamolavola sy mitantana ny teti-bolany izy ireo, araka ny feni-kevitra ampiharina amin’ny fitantanana ny volam-panjakana.
Vatsiana amin’ny loharanom-bola maro samihafa ny tetibolan’ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana.
Andininy 153. Ny Fokontany , ny Kaominina, ny Faritra , ny Departemanta ary ny Faritany no Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana eto amin’ny tanin’i Repoblika Tokan’i Madagasikara.
Ny famoronana sy ny famaritana ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana dia tsy maintsy mifototra amin’ny fitoviana eo amin’ny toe-tany, toekarena, sosialy ary kolontsaina. Ny lalàna no mamaritra izany.
Andininy 154. Malalaka ny fitantanana tena malalaka ireo Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana ka amin’ny alàlan’ny fanapahan-kevitry ny antenimierany no andaminana ny raharahany araka ny tandrifim-pahefana omen’ny Lalàm-panorenana sy ny lalàna azy ireo.
Tsy tokony mifanohitra amin’ny Lalàm-panorenana sy ny didy aman-dalàna izany fanapahan-kevitra izany.
Andininy 155. Ny fisoloantena ny Fanjakana eo anivon’ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana dia fehezin’ny lalàna.
Andininy 156. Ny Fanjakana dia miandraikitra ny fampiharana ireto fepetra manaraka ireto :
- Ny fitsinjarana ny fari-pahefana eo amin’ny Fanjakana sy ny vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana ;
- Ny fitsinjarana ny loharanom-bola eo amin’ny Fanjakana sy ny vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana ;
- Ny fitsinjarana ny raharaham-panjakana eo amin’ny Fanjakana sy ny vondrombahoakam-paritra itsinjaram-pahefana.
Andininy 157. Ny fidiram-bolan’ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana dia ahitana indrindra :
- Ny vola azo avy amin’ ny hetra sy haba nolanian’ny Filankevitra ary takiana mivantana harotsaka amin’ny tetibolan’ny Vondrombahoaka Itsinjaram- pahefana .



498

lalàna no mamaritra ny karazana sy ny sanda ambony indrindra amin’ireny hetra sy haba ireny izay hijerena indrindra ny andraikitra iantsorohan’ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana sy ny loloha ara-ketra ankapobe mitambesatra amin’ny Firenena ;
- Ny anjara tokony ho azy avy hatrany amin’ny vola azo amin’ny hetra sy ny haba miditra ao amin’ny tetibolan’ny Fanjakana ; izany anjara izany izay sintonina avy hatrany amin’ny fotoana famoriana ny vola dia faritan’ny lalàna araka ny isan-jato izay ijerena ny andraikitra sahanin’ny Vondrombahoakam-paritra Itsinjaram-pahefana amin’ny ankapobeny sy isam-batan’olona mba hiantohana ny fampandrosoana ara-toekarena sy ara-tsosialy mifandanja eo amin’ireo Vondrombahoakam-paritra Itsinjaram-pahefana rehetra manerana ny tanim-pirenena ;
- ny vola vokatry ny fanampiana avy amin'ny Fanjakana Foibe , voatokana na tsia ho amin'ny asa, ary nomena avy amin'ny teti-bolam-panjakana ho an'ny Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana rehetra na ny iray amin'izy ireo ka atao mifandanja amin'ny toe-javatra manokana misy eo aminy, na hamenoan’ireo ireo ny adidiny ara-bola izay nateraky ny fandaharan’asa na tetik’asa notapahan'ny Fanjakana ary tanterahan'ireo Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana ireo ;
- ny vola azo avy amin'ny fanampiana avy any ivelany ka tsy averina sy ny vola azo avy amin'ny fanomezana nomena ny Vondrombahoakam-paritra Itsinjaram-pahefana ;
- ny vola miditra avy amin'ny fananany manokana;
- ny fisamboram-bola izay ferana araka ny lalàna ny fepetra momba izany.

Fizarana II
Ny amin’ny rafitra
Toko voalohany
Ny amin'ny Fokontany
Andininy 158. Ny Fonkotany no Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana fototra.Ny Lalàna no mametra ny maha Fokontany ny faritra iray ao aminy raha toa ka mahafeno fepetra ny hahatonga azy ho Fokontany . Fifidianana mivantana ataon’ny Fokonolona ao aminy ary hiasa mandritra ny 5 taona .
Andininy 158b. Ao amin’ny Fokontany , ny asa fanatanterahana sy fanapahan-kevitra dia sahanin’ny rantsa-mangaika miavaka sy nofidina tamin’ny latsa-bato miafina andraisan’ny rehetra anjara mivantana , eo anivon’ny Fokontany ihany . Ireo olom-boafidy ireo dia antsoina hoe Filan-kevitry ny Fokonolona ; Arakaraka ny isan’ny faritra ao aminy no hamerana ny isany . Ny Fandaharan’asany dia eo anivon’ny Fokontany ihany . Tsy manana anjara amin’ny mpifidy vaventy izy ireo , afa tsy ny lehiben’ny Fokontany ihany .

499
Andininy 159. Ny Lehiben’ny Fokontany voafidy no mametraka ny mpiara-miasa aminy araka izay voafetran’ny lalàna ihany .
Toko II
Ny amin'ny Kaominina
Andininy 160. Ny kaominina no Vondrombahoakam-paritra Itsinjaram-pahefana manaraka . Ny kaominina dia atao hoe ambonivohitra na ambanivohitra ka ny fisokajiana azy dia miankina amin’ny tahan’ny mponina sy ny lafim-pivoarana ary ny fiitaran’ny Tanàna. Fifidianana mivantana ataon’ny Fokonolona ao amin’ny Fokontany manandrify azy no atao ary hiasa 5 taona ny Ben’ny tanàna . Ny Firaisana kosa dia rafitra omen’ny lalàna ny Kaominina iray mba hofanohizan-draharaha ankapobeny eo amin’ny Fokontany sy ny Kaominina, ary mbola ny lalàna ihany koa no manitatra izay Firaisana izany araka ny hahalehiben’ny Kaominina . Ny Ben’ny tanàna no manendry ireo ho Delegeny isaka ny Firaisana ka ireo nahavita fianarana ambony momba izany no ho voatendry amin’izany toerana izany ka Dekren’ny Kaominina no hanamafisana izany .
Andininy 161. Ny kaominina dia mandray anjara amin’ny fampandrosoana ara-toekarena, ara-tsosialy, ara-kolotsaina sy momba ny tontolo iainana eo amin’ny fari-piadidiam-paritra misy azy. Ny fari-pahefany dia mikasika indrindra ny feni-kevitry ny Lalàm-panorenana sy ny lalàna ary koa ny feni-kevitra momba ny fanatonana ny vahoaka, ny fampivoarana ary ny fiarovana ny tombontsoan’ny mponina.
Andininy 162. Ny kaominina dia afaka mivondrona ho amin’ny fanatanterahana tetik’asa fampandrosoana iombonana.
Andininy 163. Ao amin’ny kaominina, ny asa fanatanterahana sy fanapahan-kevitra dia sahanin’ny rantsa-mangaika miavaka sy nofidina tamin’ny latsa-bato miafina sy andraisan’ny rehetra anjara mivantana. Ary hiasa mandritra ny 5 taona . Filan-kevitry ny tanàna no anarany ary mandray anjara mivantana ao anatin’ny Mpifidy vaventy izy sy ny Ben’ny tanàna .
Ny mpikambana, ny fandaminana, ny anjara raharaha ary ny fampandehanana ny rantsa-mangaika mpanatanteraka sy mpanapa-kevitra ary koa ny fomba sy ny fepetra momba ny fifidianana ny mpikambana ao amin’ny kaominina dia ferana araka ny lalàna.
Andininy 164. Ny Fokonolona nalamina ho fokontany eo anivon’ny kaominina, no fototry ny fampandrosoana sy ny firindrana eo amin’ny lafiny fiaraha-monina sy ny kolontsaina ary ny tontolo iainana.
Ny tompon’andraikitra ao amin’ny fokontany dia mandray anjara amin’ny famolavolana ny fandaharan’asa momba ny fampandrosoana ny kaominina ao aminy.


500
Toko III
Ny amin'ny Faritra

Andininy 165. Miompana indrindra amin’ny lafiny toe-karena sy fiaraha-monina ny andraikitry ny faritra.
Ny faritra no misahana ny fampiroborobona sy fandrindrana ny fampandrosoana ara-toe-karena sy ara-tsosialy ao anatin’ny fari-piadidiany ka mandrafitra ny fomba fandaminana, ny fanajariana ny tany ary ny fampiharana ny hetsika fampandrosoana rehetra miaraka amin’ny antokon-draharaha miankina na tsy miankina amin’ny Fanjakana.
Andininy 166. Ny asan’ny mpanatanteraka dia sahanin’ny rantsa-mangaika tarihin’ny Lehiben’ny Faritra izay olo-boafidy , hiasa mandritra ny 5 taona ; tamin’ny alalan’ny latsabato tsy mivantana andraisan’ny mpifidy vaventy anjara , ka ny lalàna no mamaritra ny amin’ireo mpifidy vaventy ireo .
Ny Lehiben’ny Faritra no tompon’andraikitra voalohany amin’ny tetika sy ny fanatanterahana ny asa rehetra mikasika ny fampandrosoana ara-toekarena sy ara-tsosialy ao amin’ny faritra misy azy.
Izy no Lehiben’ny Fitondran-draharaham-panjakana eo amin’ny faritra.
Andininy 167. Ny asa fanapahan-kevitra dia sahanin’ny Filan-kevi-paritra ka ny mpikambana dia olom-boafidy tamin’ny latsabato andraisan’ny rehetra anjara.Mpifidy vaventy ihany koa izy ireo ary ny lalàna no mametra ny isany .
Ny solombavam-bahoaka sy ny loholona avy amin’ny fari-piadidiana samihafa ao amin’ny faritra dia mpikambana avy hatrany ao amin’ny Filankevi-paritra, ary anisany mpanapan-kevitra sy mpanara-maso , fa tsy mpitantam- bola na ankolaka na mivantana
Andininy 168. Ny mpikambana, ny fandaminana, ny anjara raharaha ary ny fampandehanana ny rantsa-mangaika mpanatanteraka sy mpanapa-kevitra ary koa ny fomba sy ny fepetra momba ny fifidianana ny mpikambana ao amin’ny faritra dia ferana araka ny lalàna.
Ny Loharanom-bola ampiasan’ny Faritra dia izay voafaritry ny lalàna ihany . araka ny Andininy 152 sy 157.

Toko IV
Ny amin'ny Departemanta
Andininy 169. Ny Departemanta dia rafitra iray hanjoro hanara-maso ny asan’ny Faritra sy ho fanohizana ny fitantanan-draharam-panjakana eo amin’ny Faritra sy ny Faritany Mizaka tena iray ho fanalefahana ny asa noho ny fidadasikin’ny Faritra anankiray.
Andininy 170. Ny Lehiben’ny Departemanta iray dia fifidianana miafina tsy mivantana ataon’ny mpifidy vaventy .

501
Andininy 171. Ny Lalàna no mametra izay ho isan’ny Lehiben’ny Departementa ao amin’ny Faritany iray . ka ho mpifidy vaventy avy hatrany
Andininy 171b. Tsy manana Filan-kevitra ny Lehiben’ny Departemanta iray , hanana Birao kosa izy ireo ; ary ny mpiasa ao dia izy voafaritry ny lalàna ho mpiasam-panjakana nivoaka tamin’ny sekoly ambony mpanofana izany .
Toko V
Ny amin'ny Faritany Mizaka tena
Andininy 172. Ny Faritany Mizaka tena , dia vondrombahoaka itsinjaram-pahefana, manana zo aman’andraikitra eken’ny lalàna ary koa mizaka-tena ara-pitondrana sy ara-bola. Fidiana tsy mivantana ary hiasa 5 taona
Izy no miantoka ny fandrindrana sy ny fampirindrana ny asa fampandrosoana ho an’ny tombontsoan’ny faritany ary miahy ny fampandrosoana ara-drariny sy mirindra ireo Vondrombahoaka Itsinjaram-pahefana ao amin’ny faritany.
Ny faritany Mizaka tena , no manatanteraka ny politika momba ny fampandrosoana izay nofaritana sy notapahina teo amin’ny Antenimieram-paritany izay manome fahefahana azy ireo
Ny Faritra no misahana ny fampiroboroboana sy fandrindrana ny fampandrosoana ara-toe-karena sy ara-tsosialy ao anatin’ny fari-piadidiany ka mandrafitra ny fomba fandaminana, ny fanajariana ny tany ary ny fampiharana ny hetsika fampandrosoana rehetra miaraka amin’ny antokon-draharaha miankina na tsy miankina amin’ny Fanjakana.
Andininy 173. Ny asan’ny mpanatanteraka dia sahanin’ny rantsa-mangaika tarihin’ny Governoram-paritany izay olom-boafidy tamin’ny alalan’ny latsabato miafina tsy mivantana
Ny Governoram-paritany no tompon’andraikitra voalohany amin’ny tetika sy ny fanatanterahana ny asa rehetra mikasika ny fampandrosoana ara-toekarena sy ara-tsosialy ao amin’ny faritany misy azy.
Izy no Lehiben’ny Fitondran-draharaham-panjakana eo amin’ny faritany.
Andininy 174. Ny asa fanapahan-kevitra dia sahanin’ny Antenimieram-paritany ka ny mpikambana ao aminy dia olom-boafidy amin’ny alàlan’ny latsabato miafina andraisan’ny rehetra anjara tsy mivantana .
Ny solombavam-bahoaka sy ny loholona avy amin’ny fari-piadidiana samihafa ao amin’ny faritany dia mpikambana avy hatrany ao amin’ny Antenimieram-paritany, ary anisany mpanapan-kevitra sy mpanara-maso ary tsy mitantam-bola na mivantana na ankolaka.
Andininy 175. Ny ho anisany, ny fandaminana, ny anjara raharaha ary ny fampandehanana ny rantsa-mangaika mpanatanteraka sy mpanapa-kevitra ary koa ny fomba sy ny fepetra momba ny fifidianana ny mpikambana ao aminy dia ferana araka ny lalàna.

502
Andininy 176. Afa tsy amin’izay mifanohitra amin’izay fepetra voalazan’ity lalàm-panorenana ity , ny Faritany Mizaka tena tsirairay avy dia mitantana ara-pomba demokratika am-povoany sy ankahalalahana ny raharahan-tokantranony amin’izay mety ho fampiharana ny lalàna satany izay nolanian’ny antenimieram-paritany araka ny fitsipika voalazan’ny lalàna fehizoro.
Ho avoaka amin’ny gazetim-panjakana ny lalàna sata rehefa nambaran’ny Fitsarana Avo momba ny lalàm-panorenana fa mifanaraka amin’ny lalàm-panorenana .

Laharana VI
Ny amin'ny fanitsiana ny lalàm-panorenana
Andininy 177. Tsy misy fanitsiana azo atao amin’ny lalam-panorenana na dia iray aza raha tsy hita fa tena ilaina
Andininy 178. Raha toa ka hita fa tena ilaina ny fanitsiana dia anjaran’ny Filohan'ny Repoblika no manapaka eo amin'ny Filankevitry ny Minisitra, na ny Antenimiera roa tonta amin'ny alalan’ny latsabato misaraka izay nolanian'ny roa ampahatelon'ny mpikambana no manao izany.
Ny volavola na tolokevitra fanitsiana dia tsy maintsy ankatoavin’ny telo ampahaefatry ny mpikambana ao amin’ny Antenimieram-pirenena sy ny Antenimieran-doholona.
Ny volavola na tolokevitra izay nankatoavina dia aroso amin’ny fitsapan-kevi-bahoaka
Andininy 179. Ny maha-Repoblika ny Fanjakana, ny foto- kevitra maha-iray tsy anombinana ny tanim- pirenena, ny foto-kevitry ny fisarahan'ny fahefana, ny foto-kevitry ny fizakan- tenan'ny Vondrombahoaka Itsinjaram- pahefana, ny faharetana sy ny isan'ny fe- potoana iasan'ny Filohan'ny Repoblika, dia tsy azo anaovana fanitsiana.
Ny fahefana manokana ananan'ny Filohan'ny Repoblika ao anatin'ny fisehoan-javatra mampihotakotaka na savorovoro politika dia tsy manome azy ny zo hanao fanitsiana ny Lalàm-panorenana.

Toko VII
Fepetra tetezamita sy samihafa
Andininy 180. Izao Lalàm-panorenana izao dia holaniana amin'ny alàlan'ny fitsapan-kevi-bahoaka. Ampiharina izany raha vantany vao havoakan'ny Filohan'ny Tetezamita hanan-kery, ao anatin'ny folo andro manaraka ny fanambaràna farany ny vokatry ny fitsapan-kevi-bahoaka ataon'ny Fitsarana Avo momba ny Lalàmpanorenana.
Andininy 181. Ny lalàna manan-kery dia mbola mihatra hatrany amin'ireo fepetra rehetra izay tsy mifanohitra amin'ity Lalàm-panorenana ity.


503
Ny rijan-tenin-dalàna mikasika ireo Andrim-panjakana sy ireo rantsa-mangaika ary koa ny lalàna fampiharana voalazan’ity Lalam-panorenana ity dia raisina amin’ny alalan’ny hitsivolana.
Andininy 182. Mandra-pametrahana amin'ny toerana miandàlana ny Andrim-panjakana voalazan'izao Lalàm-panorenana izao, ireo Andrim-panjakana sy ireo rantsa-mangaika voalaza ho amin'ny fe-potoanan'ny Tetezamita dia manohy misahana ny asany.
Mitsahatra avy hatrany ny asan’ny Filankevitra Tetezamita sy ny Kongresin’ny tetezamita vantany vao voafidy ny biraon’ny Antenimiera roa tonta vaovao.
Eo am-piandrasana ny fametrahana amin’ny toerany ny Antenimieran-doholona dia mizaka ny fahefana rehetra hanao lalàna ny Antenimieram-pirenena.
Mandrampahatongan’ny fotoana andraisan’ny Filohan'ny Repoblika vaovao ny fahefany dia manohy misahana ny asan'ny Filoham-panjakana ny Filohan’ny Tetezamita.
Raha misy fahabangan-toeran’ny Filoha, n’inon’inona antony dia iarahan’ny Lefitry ny Filoham-pirenena sy ny Filoha Tetezamita ary ny Filohan’ny Kongresy misahana ny asan’ny Filoham-panjakana.
Andininy 183. Ho fanajàna ny Lalàm-panorenana, ny Filohan’ny Repoblika dia miantso ireo ambaratongam-pahefana mahefa mba hanolotra ireo ho mpikambana ao amin’ny Fitsarana Avo ahafahana manangana io rafitra io. Izany dia tanterahina ao anatin’ny 12 volana manaraka ny fotoana nandraisany fahefana, ka raha vao tapitra io fe-potoana io dia atsangana avy hatrany ny Fitsaràna Avo. Raha misy ny tsy fahatomombanana dia azon’ny rehetra mahaporofo tombontsoa atao ny mampakatra ny raharaha manoloana izay andrim-panjakana mahefa mba ny hangatahana fanasaziana.
Raha misy antony manokana, amin'izay mikasika ny Filohan'ny Repoblika, ny Fitsarana Avo momba ny Lalàm-panorenana dia omem-pahefana handray ny sazy izay mety ho noraisin'ny Fitsarana Avo raha toa izy ka efa nijoro.